داستان شهداد و مهناز به زبان بلوچی

شھداد و مھناز

شاری:

شھداد! مھناز گؤں تئی جتکانی نپرا کپتگ ۔ تؤ کہ شکاران روئے، جن وتارا سمبھینیت و گؤن اومرا نندایت ۔ اومر تئی کیلگانی 

دھکان انت ۔ سرپد کں اے بد پیلیں جنینا ۔ پؤلنگ کنت تئی چوٹا ۔

شاریء ھپوکی ھسد و کینگانی جن سوار بیت ۔ پندلے سازایت و مھنازی دیم شؤدا آپ ریچیت و اومری سواساں دیم شؤدے دپا ایر 

کنت ۔

شھداد چہ شکاراں کہ پچ ترّایت ۔ مھناز گؤں وتی دزگھارں رؤت و شھدادء راہء سرا نندایت۔ وھدیکہ شھداد رسیت،مھناز پہ گل و کندگ تچیت و شھدادی بؤرے مھارا دست جنت ۔ شھداد چہ پیسرا چہ ھژما پر بیت۔ دو دست کنت، مھناز ایرجیگ بیت ۔

مھناز:

شھداد! تؤ چہ شکارانی شادھان آتکء

تؤ گؤں آ برّے کنگران آتکء

گؤں گؤرانڈانی برتگین ونگاں

دست جت تئی ملّء رتکگئں واگاں

تؤ کاپری پرچنڈے منا دات ات

دردؤں منۓ لوھارئں سرا کپت انت

جھلا منی گؤبزی بارگئں میانا

برزا منا دکانئں گؤرے ھاراں

جت منا بؤری رتکگئں چابک

چابک ھما مستئں لئڑواں شرانت

مھناز سک پہ درد بیت و گشیت: شھداد تؤ منی جؤد و تروۓ یلیں بچے، من پہ گل و چاپ وتی دزگھارں زرت انت و تئی دیما آتکاں، تو منا گؤں چابکان مان بست ۔ چابک مستین لیڑوان جن انت و گلام و نؤکران، یا ھما بدکارئن مردمانء ۔ نیک راجی گراں سرایں دھتاں ۔ چی انت منی گناہ و میار؟ ھلکے کاڑ و دزگھارانی دیما منا بازار مہ کن ۔

شھداد:

تؤ لائک چؤش نہ اۓ مھناز

اومر گؤں دپ سولاھاں نرازیاں (نرازی دپ و دیمان)

گؤں ھبشی تاب داتگیں لنٹاں

وھد و بے وھدا تئی کریزان انت

تئی کش و پھناتاں بہ لیٹیں ایت

تئی مجگلیں گؤداناں بہ موڈیں ایت

شھداد بؤرا بندایت و شاریء لوگا رؤت، شاری آییء گشیت: برؤ مھنوکی دیم شؤدا بچار ۔ نمب انت و اومری نال بستین سواس ایرانت ۔

مھناز گرئوانا لوگا رؤت ۔ شھداد پدا کئت مھنازی لوگا، لوگ دیوان بیت۔ مھنازی مودان وتی دستا تاب دات و لوگے چارکنڈا چکرائنیت و گؤن چابکاں مانے بندایت ۔ مھناز قرآنء زورایت و سے برا چماں دارایت و سوگند وارت کہ اے رتکگیں آپ شاریء پندال انت۔ راستیکہ سواس اومرء بیتگ انت ۔ بلے شاری پہ زانت ایر کتگ انت ۔ شھداد! اومر منی گؤک چارین بوتگ۔ مزن بندین کیلگے کشتگ ۔ منی لوگے دپا آتکگ، دپارے من چلے دپا دآتگ ۔ آ گریبا وتی وھد گؤازاینتگ ۔ پہ ھپوک و وش میاتکانی بے بنیں دروگاں، منا بازار مہ کن ۔ باز ھیال کن بستگین لوگاں مہ کن ویراں ۔ شاری ٹگ و سؤھے و سرّآپیں جنینے ۔ سیاھیں مکسکے کپتگ ماں شیراں ۔ من تئی ناکوۓ پھک دامنیں دھتاں ۔ رؤچ مروچی مشے منی انارکانی سرا نہ نشتگ ۔

شھداد باور نہ کنت، ھما دیوانا مھنازء مھراں دات ۔ مھنازاش نہ زورایت، پہ زؤراش دات ۔ مھناز وتی سریگے سرا بندایت اش و کؤٹء تھا چگل اش کنت و نندایت و گرایت و سک گمزدی بیت ۔

مں وتی دستونکاں شلے سستؤں

چہ وتی ریزیں ماپراں کالکے

مں وتی شارے دامنا پلکے

مھناز وتی دستے مھرگاں سندایت و موداں ھم شنگ و شانگ کنت و بازینے گؤجیت و پشکا ھم چاک چاک کنت و رؤت راھےء سرا نندایت تا کہ وتی ملکی مردمے بگندایت و پہ وتی پت و براتاں کلہ ۓ راہ بہ دات ۔

مھنازی کلہ رؤت و آیی پت و براتاں سر بیت ۔

بیاات منی آریپیں پت و براتاں کہ منی سارتیں ساھگا لوارا کپتگ ۔ منی لوگ پہ ھپوکانی بے بنین دروگان ستکگ، نون لواراؤں پہ نندگا نیلیت ۔

زیت کن منی مامل تورگاں آرت کن

زیت کن بابل نیلگا زیں کن

منی کبلھین مات زیت کن منی پت و براتانی توشگا بند و پتا بہ گش، زوت وتی بؤرا زین کن و منی براتاں کتار کن و بیا پہ منی لڑینگا ۔ من شمۓ راہء سرا نشتگان و چم اؤن پہ ھما برزتریں سنٹء و پراہ دامنین کھوران سک انت ۔

لشکر کہ زاھر بیت، ھلک چہ تراسا جنزگا لگیت ۔مھناز مھلوکا توار جنت و گشیت ۔ مہ ترس ات کہ اے لشکر ھیرینے، منی آریپیں پت و برات انت ۔

مھناز نؤکراں توار جنت و گشیت۔ لؤھیگاں پر کن ات، اگر منی لؤگ اش نہ دارایت، کاپارے بندات بلے کاپارے لاپ داراں چنداں کن ات و آییء سرپؤشاں سچکاں ۔ بہ رؤات چلیما چہ شال کؤٹ بیارات و سرچلیما چہ میرشھدادی بازارا ۔ چندنی اشکر چلیما پر کن ات ۔ منی بابلی گؤں ھیرواریں دپے کشیت ۔

ھلکی چہ وش آتکاں بہ پرداچیت

رندا رؤاں راستیں نیمگی ننداں

پر گلگ سرجیگا بہ میسیناں

وھدیکہ ھلک مھنازی پتء لشکرا وش آتک کنت و گیشیت، مھناز رؤت پتے کشا نندایت و پہ گلگ گرایت ۔ کمے رند چست بیت و گشیت:

سر چن ات شھدادء بستگیں کلا و اومری لوگے کشا بنداتی ۔ بلے برزی بندات کہ کنٹک و ڈنگران مہ درّانتی ۔ و تگردان ھورت پیچ ات کہ جتی دست گؤاپ انت ۔

مھناز وتی دزگھاراں توار جنت و گشیت:

بیاات منی کلی دزگھاراں ۔منی ھمسر و ھم لیبیں کسانکاں ۔

پچ کن ات و بوج ات منی دستء دوجنگیں سنگہء و باھوگاں۔ کش ات منی گؤشے دؤرّان و پادیگاں ۔ بیارات منی وشبو و زیور و سرگؤاپاں ۔ زورات منی وش تواریں کؤشاںء، درستانا ماں شاریں بگچہء بندات و برؤات شما شھدادء گؤرا نندات و بہ گش ات: بہ زور تئی داتگیں چیزانت ۔ بہ زور وتی داتگیں سھراں ۔ شاریء گؤرا آلماس بات انت ۔ بہ دئے مھن گلء اگدی بستگین مھراں ۔ ( سؤناں)

مھناز:

منی آریپیں پت و براتاں! منی داوا گؤں پلیتیں شھدادانت ۔ دلاریں شاریء سوجی زرتگ و منا ھزار عیب و بھتامی جتگ ۔ بلے جزم زاناں نوں بھتی کپتگ ۔

منی بابل! زاناں شما اے ھال اشکتگ ژندات، بلے وتی راجا وشنام کن ات۔ پہ وتی وشنامیا، شما روگن و مندریک و منجلے بیارات و قرآنء ماں منی سرا دارات ۔ شھدادء ھم ھما دیوانا بیارات ۔ گڈا بچارات مں وتی دستا روگنان جنان و مندریگا در کنان ۔

دیواں کہ جم بیت روگن و منجلے کارانت و روگناں لھڑ دینت۔ مھناز وتی مندریگا کشیت و روگناں دؤر دات ۔ آیی پت قرآنء آییء سرا دارایت و براتی زھما کشیت و دستا کنت و پرمایتی: دستا ایر بدۓ رؤگنانی تھا ۔

مھناز وتی آستیگا لانچیت و دستا ماں رؤگناں ایر دات و مندریگا چہ لھڑیں رؤگناں در کنت ۔

وھدیکہ مھناز مندریگا در کنت و دستی ھم نہ سچیت، شھدادء ار‎س ماں چماں گلگل انت ۔

چنت وھد کہ گؤزایت، مھناز وتی سیاد و دزگھاراں لؤٹاائنیت و گشیت : بہ رؤات وتارا بہ سمبھین ات و پس و کؤش کن ات ۔ درستیں ھلکا داوت کن ات ۔ ڈھل و دما دم و ساز کن ات ۔ شھداد گؤن شاری گل انت، شما اومرا سالونک کن ات ۔ درؤگیں نکاھے پری کن ات و ھنچو پہ درؤگ پہ من نام زدی کن ات و درستیں میتگا ڈنڈؤر کن ات ۔ ھنچیں کارے کناں کہ کس پیشا نہ کرتگ ۔ آ شھدادء بے ننگیں ھبر، داگ انت منا تاں مھشرا ۔ گؤں لوڈیگیں جنا ھؤرانت و منی پھکیں دامنا عیب دات ۔

دروگیں تانہء و بھتاماں، مھنازا سک تؤراین انت ۔ سؤگند وارت کہ باید چہ شھداد وتی بیڑا بہ گرایت ۔

شھداد من ترا آس جنان ۔ تو اینچو منا آسیگ کتگ ۔ شھداد من ترا گار کنان، تو چوش منا برباد کتگ ۔ دلجم ببۓ رند چہ مھنوا تو وشیں روچ نہ گندے ۔ قول انت کہ اے تئی پربھیں بؤر و آ گرداش و سیل و شکار شت انت، چہ تو ۔ تئی آ تھلانک و زھرپادیں لگ ات ۔ آ چابک و لٹ و گزب ۔ مں دست بست و پریات کت ۔ شھداد ھداوندا بچار۔ شاریء گپاں گؤش مدار ۔ منا چوش شرمسار مکن ۔ تؤ پرواہ نہ کت، بے اھتبار۔ نوں بچار کہ مں ترا چہ پیم آس جناں ۔

مھناز پدا وتی ھزم و ھدابنداں لوٹائنیت و گشیت اش: بہ رؤات شھدادء لوگء کشا کاپارے بندات و لانگؤاں بیارات و ڈھل و سھبت و ساز کن ات ۔ جل و نپاداں بیارات منی کلا سمبھین ات ۔ اومری جان شؤد کن ات و بیارات ۔

چاپ و نازینک کن ات ۔ وھدیکہ شھداد لگیت چارگا، ھر نیمگا (میر کؤہ دئت)، یک ساھتے ھمؤدا بہ جلّ ات و پدا اومرا بہ زورات و منی کلا بیارات ۔ بیارات ھمبوئین دناں و تاس گؤں سارتیں مھلباں ۔ منی ماپرایں بیکاں جن ات ۔ بیارات ھریر و زیوراں، من پہ ھسداش پر کناں، پہ شھدادی لاپء سؤچگا ۔

مھناز کہ شھدادا گندایت، ارسے رچ انت، لؤگا گؤزایت و تگردے لمبا چست کنت و اومرا پہ ھسد شھداد گؤانک جنت ۔

بیا اومر نزیک بہ نند،منی کشا ۔ دستا بدے ماں گردنا ۔ آ سھرانی گجگیں گؤش بنا ۔ اومر نزیک بہ نند ھمزانیا ۔

شھداد کہ مھنازی ھبراں اشکنت،دیما گؤں شاری کنت و گشیت:

شاری! منا سکین گرانیں تپے گپتگ ۔ مھنازا گنداں گؤں اومرا ۔ ماں شیشمیں کٹء سرا، ھمزانیا گؤر پہ گؤرا ۔

شھدادء ھوش چہ سرا پرّایت۔ چہ لوگا در کپیت وتی پشکا اژ جیگا تاں دامنا چاک دات ۔ شاریء درستیں پشک و سریگاں زورایت و آسء تھا چگل دات ۔

مھناز کہ شھدادا آ ڈؤل گندایت، اومرا توار جنت و جست کنت :

اومر! تو شھدادا گندے کہ لاپی درانت و اے دیم و آ دیم تچیت ؟

پہ شھداد سک گران بیت ۔ مھنازا گؤں اومر دیست نہ کنت ۔ نیّت کنت کہ ملکا ویل بہ کنت و بہ رؤت۔ نریانء نالا در کنت و دیم پہ اؤستاء رؤت و اؤستاء گشیت: اؤستا اے نالا بہ جن ۔ اؤستا گشاد گشاد دؤر کنت و نالء چہ شھدادی دستا گرایت و آسا کنت و دستے دمؤکا ساز کنت ۔ نال کہ آسا بیت و سھر ترّایت ۔ مھناز دریسے کنت و مسک ماں ماپرایں بیکاں چنڈایت و گؤں دزگھاراں پہ سیلا در کپیت ۔ چہ آ دیما کہ واتر کنت، چہ اؤستاء دکانے کشا گؤزایت ۔ وھدیکہ دکانے کشا رسیت، کؤشاں توارے مان کنت کہ شھدادی دلگؤشا گؤں وت بہ کنت ۔ شھداد ھم پہ نیم چمی چاریتی ۔

مھناز وتی کلا گؤزایت و اومرء کشا نندایت۔ بزگیں ھؤت اومری دلا شؤکے چست بیت و دستا شھارایت کہ مھنازی دستا دست بہ جنت ۔ مھناز پہ گزب اومرا ھکل کنت و گشیت : دستاں پہ منی باھواں مہ جں ۔ منی شیشگیں گب پرش انت ۔ اومر ھیال کں ماں دلا ۔ من پہ ھسدے چؤش کتگ ۔ پہ شھدادے لاپء سؤچگا ۔

شھداد کہ مھنازی سؤچاکیں ھبراں اشکنت ۔ سکیں لاپ سوچے گرایتی و سرء سارۓ رؤت و گنؤک بیت ۔ دست پہ نالا سک کنت و نالا چہ اشکران در کنت و بیگناھیں اؤستاے لاپا دارایتی ۔ اؤستا کوکار جنان و تچاں لؤگا رؤت۔ اؤستاء جن گٹا پچ لکؤشیت و گشیت:

شھداد! آ تیر ترا مھنازا جتگ ۔ مئے دستا تؤ دراہ نہ بئے ۔ جنّی گنؤک دراہ بنت، عشقی گنؤک دراہ نہ بنت ۔ دراہ انت کہ برجاہ نہ بنت ۔

اؤستاء جنے شگانان شھدادا گیشتر سؤچ انت ۔ چست بیت و لؤگا رؤت و تپے گرایتی مرکی ۔ نپرے پہ مھناز راہ دات ۔

برؤ مھنازا بہ گش: بیا کہ شھدادی گڈی نؤبت انت۔ مھتل انت تئی گندگا ۔

مھناز دلا ھیال کنت۔ چؤش مہ بیت کہ منا پہ منترے لؤٹ ایت و چؤش مہ بیت دیوانے تھا دست اوں مہ جنت، منی سؤناں ھیلنگی مہ دات۔ راجء تھا بدنام باں۔ باریں اومرا جست گراں ۔

اومر پسہ دات :

شھداد تئی ناکوزاتک انت یلیں ۔ بلکیں ترا چو دست بہ جنت ۔ تئی سؤناں ھیلنگی بہ دات ۔ راجا ترا عیب دار بہ کنت ۔ گؤں عیباں کبولے مھناز منا ۔

مھناز کؤش و زیورے کنت و گؤں ھانزاتیں نؤکرا شاریء لؤگا رؤت ۔ بلے ھپت کدم چہ شھداد دور نندایت ۔ شھداد نشتگ و پاگی ھرؤتکگ و ماں باسکانی سرا لونج انت ۔

شھداد چارایت مھنازا و لگیت پریاتا :

مھناز! پہ ربا بچار ترّ و پدا بیا ۔ شاریء تئی کاردار کناں ۔ چکانی گوّہ رؤپئے کناں ۔ آپ آر و داں درؤشے کناں ۔

مھناز پسہ دات:

شھداد! تؤ پہ ھپؤکی بے بنین درؤگاں سر بازار کت منا ۔ منی دل و جگر آپنت ۔ اے بدنامی کہ تؤ منا داتگ ۔ سد سال اگر ھشکیں نانے بؤراں، چہ شومیں ھپؤکیا گھترانت ۔

پدا مھناز وتی دلا ھیال کنتت ۔

شھداد منی ناکوزاتک انت ۔ چؤش مہ بیت کہ بہ مرایت،بژنیگ باں ۔

رؤت و شھدادی راستیں نیمگا نندایت و بادآمیں چماں آییء چماں سک کنت و شھدادی لنٹاں دپا کنت، چوشیت و بؤسے گرایت ۔ شھداد رند چہ مھنازی وشتامیں چؤکگاں ساہ دات و مرایت ۔ مھناز گؤں گماں پشت کپیت ۔

شھداد کہ مرایت، ھؤت اومر شیرک بیت۔ یک پاسے باھند کنت و دیم پہ مھنازی نپاد رؤت ۔ مھناز چہ شھدادی مرکا سک نگیگ و گمیگ بیت ۔ ھؤت اومرا ھکل کنت ۔

اومر:

او منی گندوم گؤنگیں مھن گل ۔ پرچے شپ تاں سھب نالے و پریات کنے۔ نئے وت وپسے و نیک منا کلے ۔ جاتوگے تئے دلا بہ ورات ۔ شھداد کہ زندگ ات دوستت نہ داشت۔ نوں کہ مرتگ ترا دوست انت ۔ مرتگیں مرد پدا پچ نہ ترّایت ۔ نیک تؤ شدیگے و نیک تؤنیگ ۔ بلے دلجمان زال کہ منا نہ پسندے ۔

مھناز پسہ دات:

اؤ اومر! میروء بچ، سار و ھوش کن ۔ وتی دپے ھیالا گؤر کن ۔ تؤ میر شھدادی کستر پاد و سپاھیگ بوتگے ۔ سید و شکارانی جؤن چہ ھساراں بڈا لیٹینت انت و آرتنت ۔ من ترا گرمیں لنکہ دات ۔ تؤ وتی پراھیں دپا چپت انت ۔ شھداد کؤھیں دیوالے ات ۔ منی تنکیں جنینی عقلء پیشؤنک ات ۔ شھداد مرتء تؤ نوں چؤٹ ملے ۔ منا بد و بے راہ گشے ۔ پاگ ات یک کشا انت و سد بؤرے واھندے ۔ بزم و بالشت تؤ ماں وابا نہ دیستگ ۔ تئی وابجاہ ریکانی سر و سرجاہ پیلکیں ڈوکے بوتگ انت ۔ آپ ات ماں پیشی کمباں وارتگ ۔ گڈ چہ اژ کہ شھداد منی سؤناں دات انت، نوں منی کوشیں زانسراں وپسے ۔ تئی جن یک سیاھین گؤالگے بوتگ ۔ ماں کؤہ و جنگلاں تؤ دوچار کپتے ۔ کارگراں کہ دم برت، تؤ جگ بوتے ۔ پنچے سوچاکین پیمازے ماں منی چماں ۔ منی مٹ و درور تؤ نئے، اومر ۔ بلے اپسؤز، کسمتے و نسیبء کارانت ۔ شالا اے نسیب کؤر بوتین منا مہ دیستینی ۔ اے نسیب مستیں لیڑہ اے بوتیں و برتیں جؤر بہ چارینتین ۔ یک ڈوکے بہ بستیں و زرا چگل داتیں ۔ زور وتی ھوّرت و پژی ایں میشان ۔ اژ مروچی تؤ منی پت و براتے ۔ برو وتی پیشی پیشگے رندا ۔

( دؤرّاین وانوکاں! اے کسہ چہ شھداد و مھنازی شئرا زورگ و نبیسگ بوتگ ۔ اگر ردی ھست و کم و گیش انت، پھلی لوٹان و شمئے سؤجانی رھچاراں )

ناصر محتشمی

http://farhan2010.blogfa.com/post-432.aspx