Long live free and united Balochistan

Long live free and united Balochistan

Search This Blog

Translate

زنان کردی که در ترکیه سلاح بدست می‌گیرند


 

 

زنان کردی که در ترکیه سلاح بدست می‌گیرند
یشیم یاپراک ایلدیز
بی‌بی‌سی ترکی

پنج شنبه 17 ژانويه 2013 - 28 دی 1391

این عکس که در سال ۱۹۹۲ گرفته شده، جنگجویان زن پ ک ک را نشان می‌دهد که در لبنان آموزش می‌بینند

هفته گذشته سه زن کرد در پاریس به قتل رسیدند. قتل این سه زن کشمکش پر ابهام و نه‌چندان شفاف ترکیه و شورشیان کرد را در کانون توجهات قرار داد. اما زنان چگونه در جامعه‌ محافظه‌کار کرد و در یک سازمان شبه‌نظامی به رده‌های بالا رسیدند؟ یکی از سه زنی که هفته پیش به قتل رسیدند، سکینه جانسیز نام داشت. بلافاصله بعد از این اتفاق، عکس‌هایی از او منتشر شد که او را با لباس نظامی خاکی، و در کنار عبدالله اوجالان، رهبر حزب کارگران کردستان (پ ک ک) نشان می‌داد. سکینه جانسیز یکی از مطرح‌ترین نمادهای حضور زنان در رده‌های نظامی و سیاسی جنبش کردها بود.

ترکیه، اتحادیه اروپا و آمریکا نام پ ک ک را به‌خاطر حملاتش به نیروهای امنیتی و غیرنظامیان ترکیه در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داده اند. این سازمان از توانایی بالایی برخوردار است و در سه دهه گذشته، با هدف کسب خودمختاری بیشتر برای کردها، با ارتش بزرگ ترکیه جنگیده است. شمار پیکارجویان زن در میان نیروهای پ ک ک در سطح جهان کم‌نظیر است. این ویژگی پ ک ک را از بیشتر جنبش‌های چریکی خاورمیانه متمایز می‌کند.
جنبشی در دل جنبش

پ ک ک در زمان تأسیس در سال ۱۹۷۸ تحت نفوذ شدید عقاید مارکسیست- لنینیستی بود و تقریبا از همان زمان، زنان نقش مهمی در جنبش‌های کردی داشتند.

با رهبری عبدالله اوجالان، که حالا در زندان است، پ ک ک تلاش کرد خود را به‌عنوان جنبشی اجتماعی هوادار خودمختاری محلی و اقتصادی متفاوت باز تعریف کند، و حفظ محیط زیست و فمینیسم را از پایه‌های اصلی فعالیت خود معرفی کرد.

سکینه جانسیز (سمت چپ) اینجا در اوایل دهه ۱۹۹۰ در کنار عبدالله اوجالان دیده می‌شود

بسیاری از زنان کرد این سازمان را وسیله‌ای برای رسیدن به حقوق خود قلمداد می‌کنند. زنان در شورای رهبری پ ک ک نقش برجسته‌ای دارند، و یک حزب ویژه زنان هم وجود دارد که شاخه نظامی خود را دارد. در همین حال، در حزب صلح و دموکراسی، که بزرگ‌ترین حزب کرد پارلمان ترکیه است، دست‌کم ۴۰ درصد اعضا باید زن باشند، و همیشه یک زن و یک مرد باید رهبری مشترک حزب را در دست داشته باشند.

اما دکتر کاریان وسترهایم، استاد دانشگاه نروژی که روی پیکارجویان زن پ ک ک در کوه‌های قندیل در شمال عراق تحقیقات میدانی انجام داده است، می‌گوید: "پ ک ک مسائل جنسیتی را در دستور کار دارد و برخی بنیان‌گذاران آن هم زن بوده اند. با این وجود، زنان برای رساندن صدایشان به گوش رهبران و ایجاد ساختار لازم برای خودشان با مشکل مواجه بوده اند. سازمان‌دهی زنان در پ ک ک به نوعی جنبش در داخل این جنبش تبدیل شده است."
تصمیمی پرهزینه
قربانیان قتل‌های پاریس

سکینه جانسیز: عضو و از بنیان‌گذاران پ ک ک، و اولین زن دارنده مقام ارشد در این سازمان؛ در دهه ۱۹۸۰ جنبش اعتراضی کردها را در زندان دیاربکر رهبری می‌کرد؛ پس از آزادی در سوریه با عبدالله اوجالان، رهبر پ ک ک، همکاری می‌کرد؛ یکی از فرماندهان جنبش چریکی زنان در مناطق کردنشین شمال عراق بود؛ بعدها از کانون توجهات فاصله گرفت و مسوول جنبش زنان پ ک ک در اروپا شد

فیدان دوغان: نماینده گروه سیاسی کنگره ملی کردستان در پاریس بود. مقر این گروه در بروکسل است؛ از طرف کنگره ملی کردستان، و به نمایندگی از پ ک ک، مسوول رایزنی با اتحادیه اروپا و دیپلمات‌ها بود

لیلا سویلماز: فعال جوانی که در زمینه روابط دیپلماتیک کار می‌کرد، و یکی از نمایندگان زن پ ک ک بود

شمار زنان عضو پ ک ک با شدت گرفتن درگیری‌ها در دهه ۱۹۹۰ افزایش یافت. بخشی از این رشد از افزایش جذب پ ک ک، چه در مناطق شهری و چه در مناطق روستایی، در دانشگاه‌ها و در سراسر اروپا، و تأکید این سازمان بر حقوق زنان ناشی می‌شود.

دکتر هاندان جاغلایان، استاد دانشگاه در ترکیه که درباره نقش زنان کرد در درگیری کردها و دولت ترکیه تحقیق کرده، می‌گوید که رفتار دولت ترکیه با بحران کردها باعث شده زنان از نظر سیاسی فعال‌تر شوند. به گفته او، در برخورد آنکارا با کردها، بعضی روستاها با خاک یکسان شده اند و اعضای خانواده بسیاری از این زنان کشته یا ناپدید شده اند.

لیلا زانا ۵۲ سال دارد و یکی از معروف‌ترین چهره‌های جنبش است. او در دهه ۱۹۹۰ برای حقوق زندانیان کرد مبارزه می‌کرد. شوهر او بعد از کودتای سال ۱۹۸۰ به زندان افتاد و ۱۶ سال در حبس بود.

به گفته دکتر وسترهایم، مهم‌ترین انگیزه مشترک زنان برای پیوستن به پ ک ک "ستم عمومی به همه کردها، چه زن و چه مرد" است. اما او اضافه می‌کند: "مسأله دیگر آزادی و حقوق زنان از قید ستمی است که در مناطق روستایی کردنشین به زنان می‌شود، که در این قضیه هم حکومت و هم ساختارهای سنتی خانوادگی نقش دارند."

لیلا زانا در میان کردهای ترکیه طرفداران زیادی دارد

دکتر جاغلایان می‌گوید: "در جامعه‌ای که زنان "نامرئی" بودند، پ ک ک به آنها بها داد و فضایی در اختیارشان قرار داد تا بتوانند نظراتشان را بیان کنند." اینکه خانواده‌های سنتی به دخترانشان اجازه دهند به شاخه نظامی پ ک ک بپیوندند، تصمیم آسانی نبود. در ابتدا، خانواده‌های کرد در برابر ایده سلاح بدست گرفتن دخترانشان و زندگی کردن آنها در کنار مردان مقاومت می‌کردند.

دکتر جاغلایان می‌گوید: "اما مشروعیت مبارزات پ ک ک در میان کردها نهایتا مخالفت با پیوستن دختران به این سازمان را دشوار کرد."

پ ک ک هر گونه رابطه جنسی میان زنان و مردان عضو این سازمان را اکیدا ممنوع کرده است. همین سیاست باعث شده که خانواده‌های سنتی پیوستن دخترانشان به سازمان را توهینی به "آبرو و شرافت" خانواده به‌حساب نیاورند.

دکتر جاغلایان می‌گوید که توفیق پ ک ک در بسیج زنان باعث شده برخوردها در جامعه کرد تغییر کند، اما در داخل خانواده‌ها این تغییرات با سرعت بسیار کمتری صورت می‌گیرد. از طرف دیگر، شرکت در مبارزه کردها هزینه‌های انسانی زیادی برای این زنان در پی داشته است. آنها با پیوستن به پ ک ک نه تنها از خانواده جدا می‌شوند، بلکه معمولا امید تشکیل خانواده‌ای برای خود را هم از دست می‌دهند. نکته کنایه‌آمیز این است که نهایتا بسیاری از زنان تنها با بدست گرفتن سلاح توانسته اند به آزادی و حقوق خود برسند.
  تنظیم و تفسیر خبر از : 
اقبال اقبالی
 

No comments:

Post a Comment