فشار خون بالا، شايع‌ترين علت سكته مغزي در ايران و سومين عامل مرگ‌و‌مير پس از سرطان و بيماري‌هاي قلبي است كه با افزايش سن از 50سالگي احتمال بروز آن نيز زياد مي‌شود.
دكتر ابوالفضل نجاران، متخصص مغز و اعصاب و استاد دانشگاه علوم پزشكي ارتش در اين باره به همشهري گفت: عوامل متعددي در بروز سكته مغزي مؤثرند كه از مهم‌ترين آنها ديابت، بيماري‌هاي قلبي، فشار خون بالا و سيگار را مي‌توان نام برد. در ايران مطالعات نشان‌دهنده نسبت 2 به يك در مورد سكته‌هاي ايسكميك نسبت به خونريزي مغزي است كه مشابه ساير نقاط دنياست.
براساس يك مطالعه روي 122 بيمار مبتلا به خونريزي مغزي در تهران، 67 درصد بيماران سابقه فشار خون بالا داشته‌اند. سكته‌هاي مغزي به 2گروه ايسكميك و خونريزي مغزي دسته‌بندي ميشوند.
عامل سكته‌هاي ايسكميك انسداد عروق خون رسان به نواحي مختلف مغز و عامل خونريزي‌هاي مغزي معمولا پارگي يك رگ كوچك است. سكته‌هاي ايسكميك نسبت به خونريزي‌ها شيوع بيشتري دارد.
وي افزود: علاوه بر خطر مرگ به‌علت سكته مغزي، بروز عوارض ناتوان‌كننده از قبيل اختلالات تعادلي، فلج اندام‌ها، اختلالات گفتاري و ذهني به‌دنبال اين بيماري، آن را در رده مهم‌ترين بيماري‌ها قرار مي‌دهد.
در گزارشي جديد براساس يك پژوهش در ايران آمده است كه ايراني‌ها بيشتر از مردم كشورهاي غربي و در سنين پايين‌تر از آنها دچار سكته مغزي ميشوند.
45سالگي سن شروع سكته مغزي در ايران!
سكته مغزي يكي از مهم‌ترين دلايل مرگ در كشورهاي مختلف دنيا محسوب مي‌شود. اگرچه3 نوع مختلف سكته وجود دارد اما هريك از انواع آن مي‌تواند منجر به صدمات جدي و يا حتي مرگ در انسان شود.
يافته ديگر اين مطالعه نشان داد كه سن شروع سكته در ايراني‌ها بين 45 تا 54 سالگي است كه يك دهه زودتر از كشورهاي غربي است و كنترل ضعيف عوامل خطر سكته مغزي يكي از دلايل مهم در اين زمينه است.
شواهد نشان مي‌دهد كه تقريبا نيمي از ايرانيان دچار سكته مغزي داراي فشارخون بالا بوده‌اند كه از برنامه درماني خود پيروي نمي‌كرده‌اند. همين طور 61 درصد سكته‌كنندگان داراي كلسترول بالا بودند و 36 درصد كه ديابت داشتند نيز دچار وضعيت مشابهي بودند.
پژوهشگران ضمن اشاره به اينكه تحقيقات بيشتري به‌منظور درك عوامل مختلف دخيل در اين بيماري مورد نياز است، براين باورند كه بسياري از ايراني‌ها در حال حاضر و به‌منظور كاهش خطر سكته نياز به كمك دارند.
آنها از دست‌اندركاران بهداشت كشور مي‌خواهند كه به وقوع سكته به‌خصوص در افراد جوان‌تر توجه ويژه كنند و براي پيشگيري آن اقدام كنند.در كشورهاي پيشرفته آمار بيماران مبتلا به سكته مغزي و عوارض و مرگ و مير آن، به برنامه‌ريزي صحيح در راستاي مديريت اين بيماري كمك قابل ملاحظه كرده است.
در ايران متأسفانه آمار دقيقي از مبتلايان به سكته مغزي و آمار شيوع و بروز آن وجود ندارد ولي براساس مطالعات پراكنده انجام شده در استان‌هاي خراسان، مازندران، آذربايجان و اصفهان بروز سكته مغزي در محدوده 33 تا 43 نفر در هر 100 هزار نفر ارزيابي شده است.
براساس اين گزارش، آمار مرگ و مير در ماه اول پس از سكته مغزي در مطالعات ايران حدود 30 درصد است كه قابل ملاحظه است.
نكته مهم ديگري كه در ارتباط با سكته مغزي بايد در نظر داشته باشيم تكرار سكته است كه متأسفانه مرگ و مير و عوارض بيشتري را نسبت به سكته اول به‌دنبال دارد. سكته مغزي دوم در 95 درصد موارد ايسكميك بود و در 5 درصد موارد خونريزي مغزي بود. فشار خون بالا، بيماري ايسكميك قلبي، كلسترول بالا و كشيدن سيگار عوامل خطر در سكته اول و دوم مغزي هستند.
به گفته وي، با توجه به اينكه بيشترين عوامل مؤثر در وقوع هر دو نوع سكته مغزي قابليت مداخله درماني دارند، شناساندن اين عوامل با آموزش‌هاي اجتماعي، تشخيص و درمان بموقع عوامل خطر به‌خصوص كنترل فشار خون و پيشگيري از پيدايش بيماري‌هاي روماتيسمي قلبي اقدامات ضروري هستند كه با مديريت صحيح مي‌توان به كاهش موارد سكته‌هاي مغزي و عوارض حاصله شخصي و اجتماعي آن كمك كرد.
سكته مغزي بين مردم شناخته شده نيست
بعضي متخصصان معتقدند، سن سكته مغزي در ايران ۱۰ سال از ميانگين جهاني پايين‌تر است؛ همچنين بررسي‌هاي سازمان بهداشت جهاني نشان داده است كه ميزان مرگ‌و‌مير و ناتواني ناشي از سكته‌هاي مغزي در دنيا از سال ۱۹۹۰ تاكنون - يعني طي ۱9سال گذشته - حدود ۵۰ درصد كاهش يافته كه البته سهم مهم اين كاهش مربوط به كشورهاي پيشرفته اروپايي و آمريكاي‌شمالي است.
اين در حالي است كه دكتر نجاران، هم با تاييد اين نكته ادامه مي‌دهد: سن بروز سكته مغزي در ايران از يك طرف به‌علت افزايش بيماري‌هاي قلبي و از طرف ديگر به‌دليل افزايش استرس‌هاي روحي كاهش يافته است كه البته نقش وضعيت نامطلوب تغذيه، كمبود تحرك، وضعيت آب و هوا و مصرف دخانيات را در اين امر نمي‌توان ناديده گرفت.
وي خاطر‌نشان مي‌كند: با اين حال اصل فراموش شده در مورد اين بيماري اين است كه متأسفانه هنوز سكته مغزي در بين مردم شناخته شده نيست و تصورات غلط در مورد آن خيلي زياد است؛ به‌طوري كه اين اعتقادات غلط حتي در ميان نورولوژيست‌ها هم ديده مي‌شود.
افراد دچار سكته مغزي بايد حداكثر ظرف ۷ دقيقه به بيمارستان برسند.
رئيس انجمن علوم اعصاب ايران گفت: طي ۲۰ سال گذشته ميزان سكته‌هاي مغزي، مرگ و مير و ناتواني ناشي از آن در كشور ۲۵ درصد كاهش يافته است اما هنوز هم افراد دچار سكته مغزي بايد در كمتر از ۷ دقيقه به بيمارستان برسند.
يك تحقيق جديد نشان مي‌دهد بر خلاف اين عقيده رايج كه سكته‌هاي مغزي در فاصله 3 ساعت از وقوع آنها قابل درمان طبي هستند، آسيب مغز در عرض 3دقيقه پس از سكته مغزي آغاز مي‌شود.
تحقيقات نشان مي‌دهد، تغييرات ساختاري مغز در جريان سكته مغزي خيلي زود رخ مي‌دهد، بنابراين بهترين كار اين است كه عوامل خطرساز براي بروز اين بيماري را از بين ببريم و شيوه زندگي را تغيير دهيم.
عوامل خطرساز براي سكته مغزي شامل سيگاركشيدن، داشتن اضافه‌وزن، بي‌حركتي جسمي، اعتياد به الكل، ديابت، استرس و كلسترول بالاست.
پاكدامن افزود: مغزي علائم آشكاري دارد و به ندرت ممكن است كسي متوجه آن نشود. بسته به اينكه محل سكته در كجاي مغز باشد، علايم آن متفاوت است؛ ممكن است دچار اختلال حسي يا حركتي شود، مثلا يك دست يا يك پا، يك دست و يك پا يا گاهي 2 دست يا 2 پا را دچار اختلال مي‌كند.
اختلالات بينايي مانند دوبيني، توهم در بينايي، اختلال در صحبت كردن يا كج شدن دهان، اختلالات حسي، مور مور شدن، سوزن سوزن شدن، سردردهاي ناگهاني و اختلال در بلع همه از جمله علائم سكته مغزي است.
پاكدامن افزود: افرادي كه دچار سكته مغزي ميشوند، بايد بدون اينكه حركت داده شوند با هلي‌كوپتر ظرف كمتر از ۷ دقيقه به بيمارستان برسند و اقدامات دارو درماني براي از بين بردن لخته خوني در مغز به روش حل كردن يا ليز كردن لخته خوني حداكثر ظرف ۳ ساعت انجام شود در غير اين صورت احتمال ناتواني يا عوارض و اختلالات بعدي آن بسيار زياد مي‌شودكه البته درايران چنين امكاناتي براي امدادرساني به بيماران وجودندارد .
به گفته پاكدامن حدود ۵ درصد موارد سكته مغزي در جوانان و افراد بين ۲۰ تا ۴۰ سال رخ مي‌دهد و با افزايش سن ميزان بروز آن افزايش مي‌يابد.
دكتر ابوالفضل نجاران، متخصص مغز و اعصاب و استاد دانشگاه علوم پزشكي ارتش در اين باره به همشهري گفت: عوامل متعددي در بروز سكته مغزي مؤثرند كه از مهم‌ترين آنها ديابت، بيماري‌هاي قلبي، فشار خون بالا و سيگار را مي‌توان نام برد. در ايران مطالعات نشان‌دهنده نسبت 2 به يك در مورد سكته‌هاي ايسكميك نسبت به خونريزي مغزي است كه مشابه ساير نقاط دنياست.
براساس يك مطالعه روي 122 بيمار مبتلا به خونريزي مغزي در تهران، 67 درصد بيماران سابقه فشار خون بالا داشته‌اند. سكته‌هاي مغزي به 2گروه ايسكميك و خونريزي مغزي دسته‌بندي ميشوند.
عامل سكته‌هاي ايسكميك انسداد عروق خون رسان به نواحي مختلف مغز و عامل خونريزي‌هاي مغزي معمولا پارگي يك رگ كوچك است. سكته‌هاي ايسكميك نسبت به خونريزي‌ها شيوع بيشتري دارد.
وي افزود: علاوه بر خطر مرگ به‌علت سكته مغزي، بروز عوارض ناتوان‌كننده از قبيل اختلالات تعادلي، فلج اندام‌ها، اختلالات گفتاري و ذهني به‌دنبال اين بيماري، آن را در رده مهم‌ترين بيماري‌ها قرار مي‌دهد.
در گزارشي جديد براساس يك پژوهش در ايران آمده است كه ايراني‌ها بيشتر از مردم كشورهاي غربي و در سنين پايين‌تر از آنها دچار سكته مغزي ميشوند.
45سالگي سن شروع سكته مغزي در ايران!
سكته مغزي يكي از مهم‌ترين دلايل مرگ در كشورهاي مختلف دنيا محسوب مي‌شود. اگرچه3 نوع مختلف سكته وجود دارد اما هريك از انواع آن مي‌تواند منجر به صدمات جدي و يا حتي مرگ در انسان شود.
يافته ديگر اين مطالعه نشان داد كه سن شروع سكته در ايراني‌ها بين 45 تا 54 سالگي است كه يك دهه زودتر از كشورهاي غربي است و كنترل ضعيف عوامل خطر سكته مغزي يكي از دلايل مهم در اين زمينه است.
شواهد نشان مي‌دهد كه تقريبا نيمي از ايرانيان دچار سكته مغزي داراي فشارخون بالا بوده‌اند كه از برنامه درماني خود پيروي نمي‌كرده‌اند. همين طور 61 درصد سكته‌كنندگان داراي كلسترول بالا بودند و 36 درصد كه ديابت داشتند نيز دچار وضعيت مشابهي بودند.
پژوهشگران ضمن اشاره به اينكه تحقيقات بيشتري به‌منظور درك عوامل مختلف دخيل در اين بيماري مورد نياز است، براين باورند كه بسياري از ايراني‌ها در حال حاضر و به‌منظور كاهش خطر سكته نياز به كمك دارند.
آنها از دست‌اندركاران بهداشت كشور مي‌خواهند كه به وقوع سكته به‌خصوص در افراد جوان‌تر توجه ويژه كنند و براي پيشگيري آن اقدام كنند.در كشورهاي پيشرفته آمار بيماران مبتلا به سكته مغزي و عوارض و مرگ و مير آن، به برنامه‌ريزي صحيح در راستاي مديريت اين بيماري كمك قابل ملاحظه كرده است.
در ايران متأسفانه آمار دقيقي از مبتلايان به سكته مغزي و آمار شيوع و بروز آن وجود ندارد ولي براساس مطالعات پراكنده انجام شده در استان‌هاي خراسان، مازندران، آذربايجان و اصفهان بروز سكته مغزي در محدوده 33 تا 43 نفر در هر 100 هزار نفر ارزيابي شده است.
براساس اين گزارش، آمار مرگ و مير در ماه اول پس از سكته مغزي در مطالعات ايران حدود 30 درصد است كه قابل ملاحظه است.
نكته مهم ديگري كه در ارتباط با سكته مغزي بايد در نظر داشته باشيم تكرار سكته است كه متأسفانه مرگ و مير و عوارض بيشتري را نسبت به سكته اول به‌دنبال دارد. سكته مغزي دوم در 95 درصد موارد ايسكميك بود و در 5 درصد موارد خونريزي مغزي بود. فشار خون بالا، بيماري ايسكميك قلبي، كلسترول بالا و كشيدن سيگار عوامل خطر در سكته اول و دوم مغزي هستند.
به گفته وي، با توجه به اينكه بيشترين عوامل مؤثر در وقوع هر دو نوع سكته مغزي قابليت مداخله درماني دارند، شناساندن اين عوامل با آموزش‌هاي اجتماعي، تشخيص و درمان بموقع عوامل خطر به‌خصوص كنترل فشار خون و پيشگيري از پيدايش بيماري‌هاي روماتيسمي قلبي اقدامات ضروري هستند كه با مديريت صحيح مي‌توان به كاهش موارد سكته‌هاي مغزي و عوارض حاصله شخصي و اجتماعي آن كمك كرد.
سكته مغزي بين مردم شناخته شده نيست
بعضي متخصصان معتقدند، سن سكته مغزي در ايران ۱۰ سال از ميانگين جهاني پايين‌تر است؛ همچنين بررسي‌هاي سازمان بهداشت جهاني نشان داده است كه ميزان مرگ‌و‌مير و ناتواني ناشي از سكته‌هاي مغزي در دنيا از سال ۱۹۹۰ تاكنون - يعني طي ۱9سال گذشته - حدود ۵۰ درصد كاهش يافته كه البته سهم مهم اين كاهش مربوط به كشورهاي پيشرفته اروپايي و آمريكاي‌شمالي است.
اين در حالي است كه دكتر نجاران، هم با تاييد اين نكته ادامه مي‌دهد: سن بروز سكته مغزي در ايران از يك طرف به‌علت افزايش بيماري‌هاي قلبي و از طرف ديگر به‌دليل افزايش استرس‌هاي روحي كاهش يافته است كه البته نقش وضعيت نامطلوب تغذيه، كمبود تحرك، وضعيت آب و هوا و مصرف دخانيات را در اين امر نمي‌توان ناديده گرفت.
وي خاطر‌نشان مي‌كند: با اين حال اصل فراموش شده در مورد اين بيماري اين است كه متأسفانه هنوز سكته مغزي در بين مردم شناخته شده نيست و تصورات غلط در مورد آن خيلي زياد است؛ به‌طوري كه اين اعتقادات غلط حتي در ميان نورولوژيست‌ها هم ديده مي‌شود.
افراد دچار سكته مغزي بايد حداكثر ظرف ۷ دقيقه به بيمارستان برسند.
رئيس انجمن علوم اعصاب ايران گفت: طي ۲۰ سال گذشته ميزان سكته‌هاي مغزي، مرگ و مير و ناتواني ناشي از آن در كشور ۲۵ درصد كاهش يافته است اما هنوز هم افراد دچار سكته مغزي بايد در كمتر از ۷ دقيقه به بيمارستان برسند.
يك تحقيق جديد نشان مي‌دهد بر خلاف اين عقيده رايج كه سكته‌هاي مغزي در فاصله 3 ساعت از وقوع آنها قابل درمان طبي هستند، آسيب مغز در عرض 3دقيقه پس از سكته مغزي آغاز مي‌شود.
تحقيقات نشان مي‌دهد، تغييرات ساختاري مغز در جريان سكته مغزي خيلي زود رخ مي‌دهد، بنابراين بهترين كار اين است كه عوامل خطرساز براي بروز اين بيماري را از بين ببريم و شيوه زندگي را تغيير دهيم.
عوامل خطرساز براي سكته مغزي شامل سيگاركشيدن، داشتن اضافه‌وزن، بي‌حركتي جسمي، اعتياد به الكل، ديابت، استرس و كلسترول بالاست.
پاكدامن افزود: مغزي علائم آشكاري دارد و به ندرت ممكن است كسي متوجه آن نشود. بسته به اينكه محل سكته در كجاي مغز باشد، علايم آن متفاوت است؛ ممكن است دچار اختلال حسي يا حركتي شود، مثلا يك دست يا يك پا، يك دست و يك پا يا گاهي 2 دست يا 2 پا را دچار اختلال مي‌كند.
اختلالات بينايي مانند دوبيني، توهم در بينايي، اختلال در صحبت كردن يا كج شدن دهان، اختلالات حسي، مور مور شدن، سوزن سوزن شدن، سردردهاي ناگهاني و اختلال در بلع همه از جمله علائم سكته مغزي است.
پاكدامن افزود: افرادي كه دچار سكته مغزي ميشوند، بايد بدون اينكه حركت داده شوند با هلي‌كوپتر ظرف كمتر از ۷ دقيقه به بيمارستان برسند و اقدامات دارو درماني براي از بين بردن لخته خوني در مغز به روش حل كردن يا ليز كردن لخته خوني حداكثر ظرف ۳ ساعت انجام شود در غير اين صورت احتمال ناتواني يا عوارض و اختلالات بعدي آن بسيار زياد مي‌شودكه البته درايران چنين امكاناتي براي امدادرساني به بيماران وجودندارد .
به گفته پاكدامن حدود ۵ درصد موارد سكته مغزي در جوانان و افراد بين ۲۰ تا ۴۰ سال رخ مي‌دهد و با افزايش سن ميزان بروز آن افزايش مي‌يابد.
No comments:
Post a Comment