هدامرزئیں صبا دشتیاری زندءِ احوال

هدامرزئیں صبا دشتیاری زندءِ احوال یعقوب عامل پروفیسر صبا دشتیاری ءِ پتءُ پیرکی هندءُ هنکین بیله انت زندءِ هزار جنجالان ایشان په لڈءُ بار ءَ لاچار کتگ ءُ آ چه بیلهءَ رو ایرشتی مکرانءِ تیاب گوری هند دشتیاریءَ شتءُ جه منند بوت انت. دشتیاری ءَ ایشانی هلکءَ یوسفزیان گوشنت پرچا که اے جدگالانی یوسف زئی ٹکءِ جاه منند انت. واجه دشتیاری گون جدگالانی همے یوسف زئی ٹکءَ سیادی کنت. کمءُ گیش دو قرنا پیش نگیگیں جاورانی سوب ءَ اے جدگالاں چه وتی هندءُ هنکینءَ لڈءُ بار کتگءُ کراچیءِ لیاریءِ هندءَ اتکگءُ جاه منند بوتگ انت. صبا دشتیاریءِ بندریں نام غلام حسین انت ، که اے آئی ءِ پیرک (بزان بلکءِ برات) ءِ نام بوتگ. آ سال 1953ءَ کراچیءِ کسانیں وادءَ که آئیءَ ماری پور گریکس گشنت ودی بوتگ. اسکول سرٹیفکیٹءِ حسابءَ آئیءِ ودی بوگءِ روچ 2 ستمبر انت. آئی پتءِ نام محمد عثمان انتءُ آئی پیرکءِ نام پشنبه انت ، که ساریءَ سی میں (جانشو) بوتگءُ رند ترءَ هر ماهگءِ ایکسپورٹءُ امپورٹءِ کاروباری ئے کتگ. آئیءِ پتءَ همنچو ونتگ ات که آ یک پرائیویٹ کار جاهے ءَ کلرک جوڑ بوت. صبا دشتیاری ءَ پرائمری چه عیسی جمال پرائمری اسکول نیا آباد لیاری ءَ سال 1965ءَ پاس کتگءُ رندترءَ په سیکنڈری ءِ وانگءَ اوکهائی میمن هائی اسکول کهار ادرءَ نادینگ بوتگ چه همدءَ آئیءَ 1971ءَ میڑک کامرسءَ کتگءُ همے اسکولءِ زمانگءَ آئیءَ ماں اردو زبانءَ شاعری بنگیج کتگ اے دورءَ آ چه علامه اقبالءِ شاعریءَ سک اثرمند ات چوش که اقبال ءِ شاعریءِ استادءِ نام داغ دهلوی بوتگءُ دشتیاری ءَ هم اقبال وتی روحانی استاد لیکتگ پمیشکا آئیءَ په وتی قلمی پنّامءَ داغ دشتیاریءِ لوگواجه اسرار عارفی انت. چه میڑرکءَ رند آئیءَ گورنمنٹ اس ایم کامرس کالجءَ انٹرنس ءِ کلاساں داخله زرتگ اے کالجءِ تهءَ وانگءِ همراهیءَ آ غیرنصابی کاراں هوں دزگٹ بوتگءُ آئیءَ را لٹریری سوسائٹیءِ باسک جوڑ کنگ بوتگ. همے کالجءِ زمانگءَ آئیءَ ماں تقریری مقابله آں هوں سیر زرتگ ءُ بازیں انعام ءُ دادے کٹ اِتگ ، ءُ چه همے کالجءَ 1973ءَ کامرسءِ تهءَ انٹرءِ ڈگری گپتگ. سال 1973ءَ وتی مکهیں ماتءِ بیراں بوهگءِ سوبءَ آئیءِ دل چه وانگءِ همراهیءَ دنیاءِ هر چیزءَ پرشت بلے همے میانجیءَ آئیءِ نیادے گوں یک نیک دلیں مردے ءَ بوت همائیءِ سکینءِ ردءَ آ په دینی زانشءَ کراچیءِ مدرسه یے ءَ داخل بوت که نام ۓ "الجامعه العلمیه الاسلامیه" اَت. المرکز الاسلامیءِ نامءَ نامدار ات. ءُ داں سال 1978ءَ همے مدرسهءَ منت. اے مدرسهءِ یک دودے ایش اَت که دینی زانشءِ همراهیءَ باید ات شاگرد پرائیویٹءَ دنیائی چکاس هم بدنت پمیشکا آئیءَ بی اے پرائیویٹ چکاس 1976ءَ پاس کت همے پیم 1978ءَ آئیءَ ایم اے اسلامیاتءِ چکاس گوں اولی ڈویژنءَ پاس کت. مدرسهءَ انگریزی لبزانک ، نفسیاتءُ فلسفهءِ زانش در برت. ادءَ هم آئیءَ انگریزیءُ عربی گشتانکی مقابله آں بهر زرتءُ بازیں دادءُ انعام ۓ کٹ اِت. مدرسه وانگءِ وهدءَ آئیءَ فارسی زبان در برگءِ هبءُ واهگ بوت . پمیشکا آئیءَ بیگاهاں "خانه فرهنگ ایران" حاجی عبدالله هارون روڈکراچیءَ داں چار سالاں فارسی زبانءُ لبزانک در برتءُ بازین سندءُ سرٹیفیکیٹۓ گپت. سال 1974ءَ آئیءَ گورنمنٹءِ شعبه زانشءَ پرائمری اسکولءِ ماسٹریءِ نوکری رس اِت داں 1980 ءَ آئیءَ همے نوکری کت. سال 1979ءِ گڈ سرءَ آئیءَ په پی - ایچ - ڈی کنگءِ هاترءَ کراچی یونیور سٹیءَ داخله زرت بلے وهدی که بلوچستان یونیور سٹیءَ آئیءَ لیکچرارءِ نوکری رس ات گڑءَ آئیءَ پی ایچ ڈی ءِ مراگش مهتل بوت – بلی اےءُ مدرسه ءِ فلسفهءِ مضمون آئیءِ دلپسند ات ، پمیشکا آئیءَ 1982ءَ ایم ے فلسفهءِ چکاس در برت – چه 1980ءَ بگر دانکه اے وهدءَ آماں بلوچستان یونیور سٹیءِ اسلامیات ڈیپار نمنٹءَ ایم – اے فائنلءِ نودر براں فلسفه وانین ایت. صبا دشتیاری ءَ چه 1969ءَ بگر اردو شاعری کتگ 1982ءِ سالءَ آ چه واجه اختر ندیمءُ علی محمد بلوچءِ سکینءُ عبدالله جان جمالدینی ءِ دلبڈیءُ بلوچی زبانءِ نیمگءَ دلگوش بوت – ماں شالءَ آئیءِ اردو زبانءَ شاعریءُ لبزانکءِ استاد پروفیسر خلیل صدیقی بوتگ که چرائیءُ آئی بازین چیزے در برت – آئیءِ بلوچیءِ اولی استادءُ رهدربر پروفیسر عبدالله جان جمالدینی انتءُ بلوچی معلم استاد واجه عابد آسکانی انت. صبا دشتیاری ءَ 1984ءَ رند اردو شاعری ویل کتءُ گوں دلجمیءَ وتارا گوں ماتین زبانءَ همگرنچ کت. چه 1986ءَ آئیءَ شاعریءِ همراهیءُ آزمانک نویسی هم بنگیج کت. 1983ءَ سید هاشمی اکیڈمیءِ جوڑ بوگءِ وهدءَ آ گوں گلءِ کاراں همگرنچ بوت ، 1988 همے ادارهءِ اولی کمک پاگواجه بوت. ستمبر 1986ءَ بگر دانکه 1989ءَ ماهتاک بلوچیءِ اعزازی شونکار اَت. 1988ءَ آئیءَ گوں ایدگه سنگتانی همراهیءَ لبز "چیدگ" ءِ نامءَ لبزانکی گلے جوڑ کت که آئیءِ جواینت سیکرٹری ءُ حساب دادءِ منصب ۓ گون اَت. لهتی وهداں آ بلوچی اکیڈمی کوئیٹهءِ باسک هم بوتگ سال 1994ءَ آئیءِ آزمانکانی کتاب هون هوشامءَ اکیڈمی ادبیات پاکستانءَ مست توکلی صدارتی ایوارڑ رستگ. داں اے وهدءَ واجه صبا دشتیاری ءَ هم گیش هبده هژده سرجمءُ نیم بندگیں کتاب نبیسگءُ چریشاں هشت کتاب چاپءُ شنگ بوتگ انت دو کتاب فلسفه باروءَ اردو زبانءَ انت – آ دگه ششیں کتاب بلوچی انت. صبا دشتیاریءِ مسترین کار سید هاشمی ریفرانس لائبریریءِ برجاه کنگءِ جار انت که آئیءِ تهءَ بلوچ بلوچیءُ بلوچ ڈیهـ ءِ باروءَ دراهیں مواد یکجاه کنگءُ یک تحقیقیءُ پٹ پولی بنجاهےءِ دروشم دئیگ انت که پرائیءُ آ چه دو سالاں گیش انت که په مالی وسیلهءِ شوهازءَ جهد کنگءَ انت- بلوچی زبانءِ پهریزگءِ اے وابءَ راستین دروشم دیگ دراهین بلوچ راجءُ راجی اگده جوڑ بیت- صبا دشتیاریءِ نبیسگءَ خاصین پڑ آزمانک نویسیءُ شوهاز کاری انت بلے ایشاں ابید آ شاعری ، اگد کاریءُ زبان زانتیءِ سرءَ هم کار کنگءَ انت. شاعریءِ کمءُ گیش درستین تهراں کارمرز کنت بلے آئی هائیکوءُ نظم گیش نامدار انت- هائیکوءِ بابتءَ آئی پٹءُ پولی ئیں چاپءُ شنگ بوتگین کتاب بلوچی لبزانکءِ تها بے مٹیں سوغاتے ، چریشی وانگءَ پد ما نه ایوکءَ وتی زبانءِ تهءَ هائیکو ءِ تب ءُ میلءَ زانین بلکین ایی دگه زبانانی تهءَ هائیکوءِ ارزشتءَ پوهءُ سرپد بئیں