ناآرامی‌ها در عربستان به پشتوانه ایران؟

درگیری میان پلیس عربستان سعودی و اقلیت شیعه این کشور نشان می‌دهد اوضاع در عربستان رو به ناآرامی می‌گذارد. حکومت عربستان ایران را حامی اعتراض ‌شیعیان در این کشور می‌داند و تهدید به مقابله با "مشت آهنین" کرده است.

عربستان پیشاپیش معترضان را تهدید کرده بود که با آن‌ها با شدت برخورد خواهد کرد. حاصل این تهدید از ابتدای هفته اخیر ۱۴ کشته بوده است. بنا به گزارش "زود دویچه تسایتونگ" در ناآرامی‌های اخیر درعربستان سعودی از بمب آتش‌زا و مسلسل استفاده شده است.

درگیری‌هایی که از اوایل این هفته در روستای عوامی از توابع استان قطیف واقع در شرق عربستان آغاز شد، ادامه ناآرامی‌هایی بود که پیش از آن در این منطقه رخ داده بود. یعنی زمانی که اقلیت شیعه عربستان برای نشان دادن حمایت خود از اعتراض شیعیان بحرین دست به تظاهرات زد.

"زود دویچه تسایتونگ" پرسیده است که آیا درگیری‌های اخیر نشانه آغاز یک دوره نا‌آرامی در بزرگترین کشور صادر کننده نفت جهان است؟ و آیا شیعیان این کشور جرات عرض اندام در برابر حکومت محافظه‌کار عربستان سعودی را به خود می‌دهند؟

خرج دلارهای نفتی برای اصلاحات

ارزیابی این روزنامه این است که اوضاع در عربستان هنوز به تهدیدی جدی برای خانواده پادشاهی تبدیل نشده، بلکه برعکس، «این کشور سرمدار جلوگیری از انقلاب‌ها در کشورهای عربی منطقه است.» عبدالله، پادشاه عربستان سعی می‌کند نارضایتی سیاسی و اجتماعی مردمش را با پول بخرد.

پولی که البته صرف تامین مسکن و آموزش شهروندان می‌شود تا اعتراض‌ها را در نطفه خفه کند. هم‌زمان او سعی می‌کند در جامعه بسیار سنتی عربستان اصلاحات آرام و محتاطانه‌ای را پیاده کند. نمونه دادن حق انتخاب کردن و انتخاب شدن به زنان به شکل محدود.

عربستان در کنار این اقدامات، کمک به سرکوب معترضین در کشورهمسایه بحرین را با قاطعیت پی‌گیری می‌کند. به زین‌العابدین، دیکتاتور تونس اجازه اقامت می‌دهد تا از مجازات در امان بماند.

درگیری‌ها در قطیف نشانه این هستند که عربستان سعودی ممکن است ناآرام‌تر شود. درگیری‌هایی که پس از یک سلسله بازداشت‌ها صورت گرفت. به دنبال فراخوان یکی از مخالفان، پلیس دست به یک پیگرد گسترده برای یافتن شرکت کنندگان در حرکت اعتراضی نسبت به سرکوب مخالفان در بحرین زد و گروهی از افراد خانواده آن‌ها را به عنوان گروگان دستگیر کرد.

این دستگیری‌ها باعث به راه افتادن حرکت‌ها اعتراضی و درگیری میان پلیس و معترضین شد. مقام‌های پلیس عربستان اعلام کرده‌اند که به افراد پلیس با مسلسل تیراندازی شده و ۹ نفر از کشته شدگان از نیروهای پلیس هستند.

مشت آهنین عربستان برای ایران

خانواده سلطنتی عربستان سعودی پشت این ناآرامی‌ها ایران را می‌بیند و این اتهام را حتی در سطح بین‌المللی مطرح می‌کند. وزارت کشور عربستان اعلام کرد که «کشوری بیگانه تلاش می‌کند امنیت ملی ما را با ایجاد ناآرامی به خطر بیاندازد و ما با مشتی آهنین پاسخ می‌دهیم.»

تنها ده درصد جمعیت عربستان سعودی شیعه است. اقلیتی که خود را به لحاظ اجتماعی و سیاسی به شدت تحت فشار می‌بیند. آن هم در کشوری که پادشاهی سنی مذهب آن بسیار محافظه‌کار و سخت‌گیر نسبت به قوانین مذهب سنی است و در ائتلافی با روحانیون وهابی بر عربستان حکمرانی می‌کند.

انقلاب ۱۳۵۷ در ایران برای شیعیان عربستان پشتوانه‌ای شد برای فعال شدن و همین نیز برای حکومت عربستان منشاء بحران به شمار می‌رود. پادشاهی عربستان شیعیان این کشور را همیشه به چشم ستون پنجم ایران می‌نگرد که می‌خواهند جای خود را در جزیره‌العرب باز کنند.

به نوشته "زود دویچه تسایتونگ" به این مناقشه مذهبی باید دعوای تاریخی فارس‌ها و عرب‌ها را هم اضافه کرد که در ساختار آن بحرین هم جا می‌گیرد که ۷۵ درصد جمعیتش شیعه هستند. اما قدرت در دست اقلیت سنی آل خلیفه است.

اعتراض شیعیان بحرین پیش از هرچیز برای عدالت اجتماعی بیشتر بود که به دست حکومت بحرین و با کمک ارتش شورای همکاری خلیج سرکوب شد. شورایی که دست بالا در آن را عربستان دارد.

ایران بدون شک در ناآرامی‌های بحرین و عربستان سعودی تاثیرگذار است، بویژه از طریق شبکه شیعیان و روحانیت طرفدار خود. کشوری که می‌خواهد قدرت برتر منطقه باشد و خود را از هرنظر مجهز می‌کند. از زمانی که دیگر عراق برای ایران تهدیدی به شمار نمی‌رود، این عربستان سعودی است که رقیب اصلی ایران به شمار می‌رود.

عربستان پول زیادی دارد، اما ارتشی ضعیف. به همین خاطر هم تهدید عربستان برای به کار گرفتن "مشت آهنین" تهدیدی توخالی است. با این حال نباید فراموش کرد که در کنار عربستان، ایالات متحده آمریکا ایستاده است.

NK/FW

http://www.dw-world.de/dw/article/0,,15441957,00.html?maca=per-rss-per-all-1491-rdf