تردید در صحت نظریه نسبیت اینشتین

ذره‌هایی بنیادی به نام نوترینو با نشان دادن سرعتی بیشتر از سرعت نور صحت نظریه نسبیت اینشتین را زیر سوال برده‌اند

تا به حال نظریه نسبیت اینشتین هر آزمایشی را با موفقیت پشت سر گذاشته بود و یکی از پایه‌های مستحکم فیزیک محسوب می‌شد. حال دانشمندان در جریان آزمایشی متوجه شده‌اند که ذرات بنیادی به نام نوترینو سریع‌تر از نور حرکت می‌کنند.

بنا بر نظریه آلبرت اینشتین هیچ چیز نمی‌تواند سریع‌تر از نور حرکت کند. او در سال ۱۹۰۵ ميلادی در نظریه نسبیت، و معادله معروف E=mc² انرژی را برابر جرم ضرب در سرعت نور به توان ۲ می‌داند که جزئی پایه‌ای از فيزيک مدرن است.

بر اساس اين نظريه هيچ چيزی نمی‌تواند سريع‌تر از سرعت نور حرکت کند. اما گویا به تازگی ذره‌هایی وابسته به پدیده‌های درون اتمی صحت نظریه خاص اینشتین را زیر سؤال برده‌اند.

ذره‌های "شبح وار"

دانشمندان در سازمان اروپایی پژوهش‌های هسته‌ای (سرن CERN) ذراتی به نام نوترینو را از مرکز سرن در ژنو به سمت گیرنده‌هایی در آزمایشگاه ملی گرن در ایتالیا سرازیر کرده‌اند که در فاصله ۷۲۰ کیلومتری ژنو قرار دارد.

ببینید: ویدئویی درباره‌ی به چالش کشیده شدن نظریه اینشتین

نوترینوها همچنین ذره‌های "شبح‌ وار" نامیده می‌شوند، زیرا به راحتی از میان اشیاء و بدن انسان رد می‌شوند. بین این ذرات و عناصر دیگر به ندرت فعل و انفعالات شیمیایی رخ می‌دهد و از لحاظ الکتریکی خنثی هستند.

دانشمندان در جریان این آزمایش مدت زمان پیمودن حدود ۱۶ هزار نوترینو را اندازه گرفته‌اند و از این رو اطلاعات آماری تقریباً مطمئنی جمع‌آوری کرده‌اند. ظاهراً نوترینوها زودتر از سرعتی که نور در این شرایط طی می‌کند، به مقصد رسیده‌اند.

آسک امیل ینسن، دانشجوی دکترا در رشته فیزیک از مؤسسه نیلز بور در کپنهاگ در دانمارک می‌گوید: «اگر این نتایج تأیید شوند روی تمام نظریه‌هایی که دنیای علم در صد سال گذشته به آن‌ها اعتقاد داشته، خط بطلان کشیده خواهد شد.»

شک و تردید در مورد آزمایش ذره‌های بنیادی

در حالی که بسیاری از دانشمندان شیفته این کشف حیرت‌آور شده‌اند، شماری دیگر نسبت به نتایج این آزمایش نگاهی بدبینانه دارند. آن‌ها احتمال می‌دهند که شاید در اندازه‌گیری اشتباهی رخ داده باشد.

یوهان بیننز، فیزیکدان هسته‌ای از دانشگاه "لوند" در سوئد می‌گوید: «نظریه نسبیت یکی از پایه‌های اصلی فیزیک است. اگر نتایج این آزمایش حقیقت داشته باشد ما در حذف و جایگزین کردن آن با قانونی جدید با مشکلات بزرگی مواجه خواهیم شد.»

از این رو بیننز هشدار می‌دهد که از اتخاذ تصمیمات عجولانه خودداری شود. به اعتقاد وی، نتایج به‌دست‌آمده باید دوباره بررسی شوند. او در این مورد می‌افزاید: «به همین دلیل اولین واکنش من این است که به احتمال زیاد در محاسبات اشتباهی رخ داده است.»

کارن هاگنر، فیزیکدانی دیگر از دانشگاه هامبورگ نیز به دسته‌ای متعلق است که به این نتایج با دیده شک و تردید می‌نگرد و مخالف انتشار زودهنگام این نتایج بود. هاگنر که خود در انجام این بررسی عضو تیم پژوهشی بوده است، می‌گوید: «باید احتیاط کرد. احتمال دارد که ما هنگام اندازگیری فاصله یا مدت زمان حرکت این ذره‌ها دچار اشتباه شده باشیم.»

اکثر دانشمندان در مورد برخوردی محتاطانه، با کارن هاگنر هم‌عقیده هستند. هاگنر می‌گوید: «پیش از اینکه نظریه نسبیت اینشتین را زیر سوال ببریم، باید توجه داشت که احتمال اینکه در محاسبات اشتباهی رخ داده باشد بسیار زیاد است.»

AZ/SA

http://www.dw-world.de/dw/article/0,,15415077,00.html?maca=per-rss-per-all-1491-rdf