سردترین انتخابات جمهوری اسلامی در میان اقلیت‌های قومی

بسیاری از نامزدهای انتخاباتی دوره‌ی نهم مجلس شورای اسلامی که گرایش‌های انتقاد‌آمیزی داشتند، رد صلاحیت شدند. حذف نام داوطلبان نمایندگی مجلس به‌ویژه در نواحی و مناطق قومی کشور بیشتر بوده است. رد صلاحیت شدگان چه می‌گویند؟

آمار دقیقی از تعداد رد صلاحیت شدگان نامزدهای انتخابات مجلس نهم وجود ندارد، اما نام برخی از شخصیت‌های منتقد و معروف در میان آن‌ها به چشم می‌خورد. رد صلاحیت شدگان بویژه در میان نامزدهای مناطق قومی بیشتر بوده اند. دراستان‌های کرد‌نشین ایران به رغم تحریم اصلاح طلبان و احزاب عمده‌ی سیاسی کرد، نامزدهای "جبهه متحد کرد" برای انتخابات مجلس نهم ثبت‌نام کردند، اما صلاحیت آن‌ها نیز تائید نشد.

دلایل رد صلاحیت نامزدهای انتخاباتی چه بود؟

عبدالله سهرابی نماینده‌ی دوره ششم مجلس که این‌باراز سوی جبهه متحد کرد از مریوان و سروآباد ثبت نام کرده بود، درباره‌ی دلایل رد صلاحیت خود می‌گوید: «به استناد بند ۳ ماده ۳۰ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی صلاحیت من رد شد. بند ۳ به وابستگی نامزدها به احزاب و گروه‌های غيرقانونی مربوط است. حال من عضو كدام حزب و گروه غيرقانونی بوده‌ام، معلوم نيست وخودم هم خبرندارم».

آقای سهرابی ادامه می‌دهد: «انتخابات ایران در یک فضای بسته و در دو مرحله اجرائی و نظارتی و تحت شرایط نظارت استصوابی انجام می‌گیرد. اما تبعیض، فشار و محدودیت برای اقلیت کرد به دلیل شرایط سیاسی، منطقه‌ای، تاریخی وهمچنین مطالبات سیاسی که این اقلیت قومی دارد، بیشتر است. در حقیقت فضای بسته سیاسی - امنیتی در کردستان نسبت به نقاط دیگرمحسوس‌تر است. درنتیجه روی افرادی مثل من که مطالبات سیاسی و مدنی مردم را مطرح می‌کنند، حساسیت بیشتری وجود دارد و چنین نامزدهائی در دوره‌های متمادی حذف می‌شوند».

چرا برای انتخابات ثبت نام کردید؟

از پیش روشن بود که نامزدهای انتخاباتی جبهه متحد کرد رد صلاحیت خواهند شد. با این‌همه آن‌ها در انتخابات نهم ثبت نام کردند. دلیل آن‌ها چه بود؟

انتخابات در فضائی سرد و بسته

عبدالله سهرابی در پاسخ این پرسش می‌گوید: «اپوزسیون داخلی، خارجی و تشکل‌های مدنی به‌طور آشکار و پنهان، مستقیم و غیرمستقیم انتخابات مجلس را تحریم کردند. با این وجود ما به‌عنوان فعالان سیاسی و مدنی و اعضای تشکل جهبه متحد کرد در تهران و کردستان، از آنجا که اعتقاد داریم روش‌های سیاسی و مدنی اصولی‌ترین و دمکراتیک‌ترین راه برای تحقق مطالبات هستند، تصمیم گرفتیم در انتخابات شرکت کنیم. ما در شرایط تحریم مشارکت کردیم و بابت همین مسئله مورد انتقاد جریانات مختلف سیاسی قرار گرفتیم، اما بازهم رد صلاحیت شدیم».

نامزد انتحابات مجلس: خوشحالم رد شدم

این نامزد انتخاباتی رد صلاحیت شده از جبهه متحد کرد در گفتگو با دویچه وله تاکید می‌کند که به‌خاطر رهائی از « پروسه‌ی انتخاباتی غير آزاد وغير‌دمکراتیک» خوشحال است.

وی در این رابطه اشاره می‌کند: «تحت چنین شرایطی با احساس مسئولیت به مردم هزینه‌ها را پذیرفتم تا نقشی در روند سیاسی و در پارلمان داشته باشم. اکنون خوشحالم که خودشان این بار را از دوش من برداشتند و باعث شدند که از پروسه این انتخابات غیر دمکراتیک کنار بروم . من حتی اعترض هم نکردم و باعث خوشحالی من هم شد.»

اصلاح طلبان انتخابات را تحریم کردند

دکتر محمد علی توفیقی، روزنامه نگار، عضو سابق شورای مرکزی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و عضو پیشین "شورای هماهنگی اصلاح طلبان کرد" می‌گوید، پس از وقایع ۱۳۸۸ اصلاح طلب‌ها بطور کامل از صحنه سیاست رسمی ایران حذف شدند ولی اصول‌گراها به خاطر "بازار گرم انتخاباتی" می‌خواهند یک نمایشی از حضور اصلاح طلبان را داشته باشند. اصلاح طلبان به صورت رسمی در انتخابات نیستند و کسانی هم که خودشان را اصلاح طلب معرفی کنند و یا بخواهند اصلاح طلب جابزنند، موفق نخواهند شد وانتخابات دوقطبی نمی‌شود.

جمهوری اسلامی و ساختار مجلس بنظر توفیقی پاسخگوی مطالبات ملیت‌های ساکن کشور نیست و آن‌ها را به رسمیت نمی‌شناسد. عضو پیشین شورای هماهنگی اصلاح طلبان کرد ادامه می‌دهد: «من به نمایندگی از اصلاح طلبان کرد صحبت نمی‌کنم. به‌عنوان یک کارشناس مسائل کردستان صحبت می‌کنم. چون آن جریان نماینده رسمی ندارد و بیانیه‌های آن را می‌توان در "سایت‌های سبز" مطالعه کرد، شورای هماهنگی اصلاح طلبان کرد، رسما اعلام کرده که کاندیدایی برای انتخابات ندارد و حمایتی از کاندیداها در ۴ استان کردستان، آذربایجان غربی، کرمانشاه و ایلام نمی‌کند».

مشارکت مردم در مناطق قومی کمتر خواهد بود

دکتر محمد علی توفیقی مشاور پیشین استاندار کردستان پیش‌بینی می‌کند مشارکت مردم در انتخابات مجلس در مناطق قومی به‌ویژه در کردستان بسیار پائین خواهد بود. وی درباره دلایل آن چنین توضیح می‌دهد: «مردمی که در کردستان و سیستان و بلوچستان زندگی می‌کنند مطالباتی داشتند که به هیچ وجه به آن‌ها پاسخ داده نشده است. از جمله رفع تبعیض‌های قومی، مذهبی، برخورداری از حقوق برابر با سایر شهروندان ایرانی و توسعه اقتصادی مناطق آن‌ها. این مطالبات آن‌ها برآورده نشده و وضعیتشان بدتر شده است».

توفیقی همچنین اشاره می‌کند: «براساس آمار سال ۱۳۹۰ وزارت بهداشت امید به زندگی، به‌عنوان شاخص بسیار مهم توسعه اقتصادی و فرهنگی، در دو استان کردستان و سیستان و بلوچستان از همه جا پائین‌تراست. این نشان می‌دهد که نه تنها مطالبات مردم برآورده نشده، بلکه وضعیت بدتر شده و دلایلی برای توجیه شرکت در انتخابات وجود ندارد».

توفیقی همچنین بر این باور است که انتخابات مهندسی شده و پس از وقایع انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ موضوع انتخابات دیگر مفهومی ندارد. وی پیش‌بینی می‌کند به دلیل تحریم احزاب کردی و اصلاح طلبان کرد، مشارکت مردم در انتخابات مجلس نهم بسیار پائین خواهد بود».

به عقید‌ه‌ی عبدالله سهرابی، نامز رد صلاحیت شده «اگرمجلس یکدست و از یک تفکر خاص باشد، نباید انتظار حل مشکلات اقلیت‌های قومی و دینی را داشته باشیم». اوهم پیش بینی می‌کند در قیاس با دوره‌های پیشین مشارکت مردم در انتخابات این‌بار کمتر خواهد بود.

طاهر شیرمحمدی

تحریریه: جواد طالعی

http://www.dw-world.de/dw/article/0,,15674224,00.html?maca=per-rss-per-all-1491-rdf