دفاع بد؛ بدتر از حذف و تخریب است
موضوع حذف نام بلوچستان از مدتها قبل در برخی محافل و رسانهها مطرح بوده است. اشتباهات غیرعمدی و ناآگاهانه برخی رسانههای سراسری در حذف نام بلوچستان که عمدتاً به دلیل عدم آشنایی با حساسیتهای خاص منطقه و با هدف خلاصه کردن نام استان در اخبار و گزارشات این رسانهها انجام شده و در موارد معدودی نیز تعصبورزی و حذف عامدانه نام بلوچستان که در مقاطع مختلف با آن برخورد شده است.
بدون شک بلوچستان بخشی مهم و تاریخی از خاک سرزمین ماست و حذف نام آن به هر دلیل و به هر صورت، اشتباهی بزرگ و ستمی در حق مردم است و هرگز دولتمردان و سران نظام راضی به حذف این نام و هویت تاریخی از سرزمین ایران نیستند بلکه حتی گاه توجه مضاعفی به این خطه از خاک میهنمان دارند. همانگونه که بارها مقام رهبری در سخنان خود از نام بلوچستان به تنهایی و با افتخار یاد کردهاند.
در سیاستهای کلان نظام نیز ردپایی از حذف نام بلوچستان دیده نمیشود. در پایتخت کشور خیابانهایی به نامهای: بلوچستان و مکران وجود دارند و اخیراً وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز ماهنامهای را با نام «بهار بلوچستان» صادر کرده است و پیش از این نیز چند سال پیش به درخواست مجوز نشریه «بلوچستان» پاسخ مثبت داده و مجوز آن صادر شده بود که به علت کوتاهی صاحب امتیاز در انتشار آن، پس از چند سال مشمول ماده ۱۶ و لغو امتیاز شد.
حتی اکثر اندیشمندان و نخبگان اهل سیستان، قائل به حذف نام بلوچستان نبوده و وقتی خود را معرفی میکنند از نام «سیستان و بلوچستان» استفاده میکنند. عباس باقری، شاعر نامدار سیستانی، چند سال پیش شعر زیبای «بلوچ» را سرود و عباس عارف، شاعر و نویسنده گرانقدر سیستانی، بارها از بلوچستان گفته و نوشته است و دکتر محمدتقی رخشانی بارها مطالب ارزشمندی را درباره بلوچستان به چاپ رسانده و حتی برای شخصیتهای فرهنگی و تاریخی بلوچستان مراسم بزرگداشت برگزار کرده است.
به نظر میرسد اگر اشتباهات سهوی و غیرعامدانه در حذف نام بلوچستان را کنار بگذاریم، دو گروه قلیل از این موضوع سود میبرند و آن دو گروه افراطیون سیستانی و بلوچ هستند. گروهی اندک از بلوچهایی که با طرح این موضوع به دنبال اهداف سیاسی خاصی هستند و عمدتاً در خارج از مرزهای ایران زندگی کرده و از واقعیتهای داخل کشور دور شدهاند و گروه اندکی از سیستانیهایی که با تعصبورزی در پی اهداف و منافع خاص خود هستند.
هر چند دفاع از نام بلوچستان و هویت ریشهدار تاریخی این سرزمین در تاریخ و جغرافیای ایران زمین حقی است غیرقابل انکار و دفاع منطقی و مستند و مستدل و خنثی کردن هر نوع دسیسهای برای جدا کردن اقوام ایرانی از کشور بسیار ارزشمند است اما باید مراقب بود که این امر آلوده به اغراض سیاسی و تحریک بیهوده احساسات مردم نشود و به غلط موضوعی که اساساً نادرست است به حذف نام بلوچستان تعبیر نگردد تا تلاشهای صادقانه و دلسوزانه برای حفظ این هویت اصیل ایرانی را تحتالشعاع قرار ندهد. مانند آنچه در جریان خبرسازی اخیر برخی رسانهها از موضوع حذف نام بلوچستان از کتاب مطالعات اجتماعی دوره متوسطه صورت گرفت و حتی دو تن از نمایندگان محترم استان را به اشتباه و موضعگیری انداخت. اگر چه نفس حساسیت نمایندگان محترم به چنین موضوعاتی قابل ستایش است، اما پیگیری هر خبر و موضوعی باید منطبق بر واقعیت و بر اساس تحقیقات و مستندات کافی باشد. در ماجرای اخیر بررسیهای نگارنده از این کتاب و چاپهای قبلی آن در سالهای گذشته و مراجعه به اطلس نقشههای چاپ شده نشان داد که نام بلوچستان و حتی بسیاری از استانهای تاریخی کشور از ابتدا در این نقشهها وجود نداشته و اساساً حذفی صورت نگرفته است. کما اینکه اگر بنا بود نام بلوچستان از نقشههای تاریخی این کتاب حذف میشد، در نقشه آل بویه و در یکی دیگر از صفحات کتاب نیز که اسامی جدید برخی نقاط کشور در آن آمده است، حذف میگردید که چنین نشده است.
در جریان تذکر یکی از نمایندگان محترم مجلس به وزیر آموزش و پرورش، جدای از اینکه طرح موضوع حذف نام بلوچستان در مصداق ذکر شده سندیت نداشت، اما به منظور شفافیت ذهن مخاطبان گرامی شاید بد نباشد که بدانید که نمایندگان محترم سیستانی نیز به حذف نام بلوچستان اعتراض کرده و خواستار حفظ این نام تاریخی بر صفحات نقشهها و جراید شدهاند که این اقدامی وحدتطلبانه و در نوع خود قابل تقدیر است.
البته نمایندگان مجلس می توانند در فضایی بدور از حساسیتهای قومی و مذهبی با استناد به مدارک تاریخی زمینه ساز توجه به تاریخ بلوچستان به عنوان بخش ارزشمند از تاریخ ایران در کتابهای درسی و شناخت بیشتر دانش آموزان با این خطه از خاک میهن باشند که این خلا در حال حاضر وجود دارد و حتی به تاریخ سیستان نیز آنگونه که باید در کتب درسی پرداخته نشده و به همین دلیل شناخت دانش آموزان کشور از هر دو بخش سیستان و بلوچستان بسیار اندک است.
در هر صورت باید بدانیم که گاهی دفاع بد و غیرمستند و بدون تحقیق از یک موضوع، از هر تخریبی میتواند بدتر باشد و باید دقت کرد که درج و انتشار هر خبری در یک رسانه، حتی اگر پرمخاطب باشد، همیشه به معنای درستی آن خبر نیست و آنچه باید در مواجهه با هر خبری به آن دقت شود اطمینان از صحت و سقم خبر و رعایت انصاف و بیطرفی در انتشار آن است که لازمه کار حرفهای روزنامهنگاری است و اگر این اصول در انتشار یک خبر رعایت نشود رسانه اعتبار و جایگاه خود را در میان مردم از دست خواهد داد.
موضوع حذف نام بلوچستان از مدتها قبل در برخی محافل و رسانهها مطرح بوده است. اشتباهات غیرعمدی و ناآگاهانه برخی رسانههای سراسری در حذف نام بلوچستان که عمدتاً به دلیل عدم آشنایی با حساسیتهای خاص منطقه و با هدف خلاصه کردن نام استان در اخبار و گزارشات این رسانهها انجام شده و در موارد معدودی نیز تعصبورزی و حذف عامدانه نام بلوچستان که در مقاطع مختلف با آن برخورد شده است.
بدون شک بلوچستان بخشی مهم و تاریخی از خاک سرزمین ماست و حذف نام آن به هر دلیل و به هر صورت، اشتباهی بزرگ و ستمی در حق مردم است و هرگز دولتمردان و سران نظام راضی به حذف این نام و هویت تاریخی از سرزمین ایران نیستند بلکه حتی گاه توجه مضاعفی به این خطه از خاک میهنمان دارند. همانگونه که بارها مقام رهبری در سخنان خود از نام بلوچستان به تنهایی و با افتخار یاد کردهاند.
در سیاستهای کلان نظام نیز ردپایی از حذف نام بلوچستان دیده نمیشود. در پایتخت کشور خیابانهایی به نامهای: بلوچستان و مکران وجود دارند و اخیراً وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز ماهنامهای را با نام «بهار بلوچستان» صادر کرده است و پیش از این نیز چند سال پیش به درخواست مجوز نشریه «بلوچستان» پاسخ مثبت داده و مجوز آن صادر شده بود که به علت کوتاهی صاحب امتیاز در انتشار آن، پس از چند سال مشمول ماده ۱۶ و لغو امتیاز شد.
حتی اکثر اندیشمندان و نخبگان اهل سیستان، قائل به حذف نام بلوچستان نبوده و وقتی خود را معرفی میکنند از نام «سیستان و بلوچستان» استفاده میکنند. عباس باقری، شاعر نامدار سیستانی، چند سال پیش شعر زیبای «بلوچ» را سرود و عباس عارف، شاعر و نویسنده گرانقدر سیستانی، بارها از بلوچستان گفته و نوشته است و دکتر محمدتقی رخشانی بارها مطالب ارزشمندی را درباره بلوچستان به چاپ رسانده و حتی برای شخصیتهای فرهنگی و تاریخی بلوچستان مراسم بزرگداشت برگزار کرده است.
به نظر میرسد اگر اشتباهات سهوی و غیرعامدانه در حذف نام بلوچستان را کنار بگذاریم، دو گروه قلیل از این موضوع سود میبرند و آن دو گروه افراطیون سیستانی و بلوچ هستند. گروهی اندک از بلوچهایی که با طرح این موضوع به دنبال اهداف سیاسی خاصی هستند و عمدتاً در خارج از مرزهای ایران زندگی کرده و از واقعیتهای داخل کشور دور شدهاند و گروه اندکی از سیستانیهایی که با تعصبورزی در پی اهداف و منافع خاص خود هستند.
هر چند دفاع از نام بلوچستان و هویت ریشهدار تاریخی این سرزمین در تاریخ و جغرافیای ایران زمین حقی است غیرقابل انکار و دفاع منطقی و مستند و مستدل و خنثی کردن هر نوع دسیسهای برای جدا کردن اقوام ایرانی از کشور بسیار ارزشمند است اما باید مراقب بود که این امر آلوده به اغراض سیاسی و تحریک بیهوده احساسات مردم نشود و به غلط موضوعی که اساساً نادرست است به حذف نام بلوچستان تعبیر نگردد تا تلاشهای صادقانه و دلسوزانه برای حفظ این هویت اصیل ایرانی را تحتالشعاع قرار ندهد. مانند آنچه در جریان خبرسازی اخیر برخی رسانهها از موضوع حذف نام بلوچستان از کتاب مطالعات اجتماعی دوره متوسطه صورت گرفت و حتی دو تن از نمایندگان محترم استان را به اشتباه و موضعگیری انداخت. اگر چه نفس حساسیت نمایندگان محترم به چنین موضوعاتی قابل ستایش است، اما پیگیری هر خبر و موضوعی باید منطبق بر واقعیت و بر اساس تحقیقات و مستندات کافی باشد. در ماجرای اخیر بررسیهای نگارنده از این کتاب و چاپهای قبلی آن در سالهای گذشته و مراجعه به اطلس نقشههای چاپ شده نشان داد که نام بلوچستان و حتی بسیاری از استانهای تاریخی کشور از ابتدا در این نقشهها وجود نداشته و اساساً حذفی صورت نگرفته است. کما اینکه اگر بنا بود نام بلوچستان از نقشههای تاریخی این کتاب حذف میشد، در نقشه آل بویه و در یکی دیگر از صفحات کتاب نیز که اسامی جدید برخی نقاط کشور در آن آمده است، حذف میگردید که چنین نشده است.
در جریان تذکر یکی از نمایندگان محترم مجلس به وزیر آموزش و پرورش، جدای از اینکه طرح موضوع حذف نام بلوچستان در مصداق ذکر شده سندیت نداشت، اما به منظور شفافیت ذهن مخاطبان گرامی شاید بد نباشد که بدانید که نمایندگان محترم سیستانی نیز به حذف نام بلوچستان اعتراض کرده و خواستار حفظ این نام تاریخی بر صفحات نقشهها و جراید شدهاند که این اقدامی وحدتطلبانه و در نوع خود قابل تقدیر است.
البته نمایندگان مجلس می توانند در فضایی بدور از حساسیتهای قومی و مذهبی با استناد به مدارک تاریخی زمینه ساز توجه به تاریخ بلوچستان به عنوان بخش ارزشمند از تاریخ ایران در کتابهای درسی و شناخت بیشتر دانش آموزان با این خطه از خاک میهن باشند که این خلا در حال حاضر وجود دارد و حتی به تاریخ سیستان نیز آنگونه که باید در کتب درسی پرداخته نشده و به همین دلیل شناخت دانش آموزان کشور از هر دو بخش سیستان و بلوچستان بسیار اندک است.
در هر صورت باید بدانیم که گاهی دفاع بد و غیرمستند و بدون تحقیق از یک موضوع، از هر تخریبی میتواند بدتر باشد و باید دقت کرد که درج و انتشار هر خبری در یک رسانه، حتی اگر پرمخاطب باشد، همیشه به معنای درستی آن خبر نیست و آنچه باید در مواجهه با هر خبری به آن دقت شود اطمینان از صحت و سقم خبر و رعایت انصاف و بیطرفی در انتشار آن است که لازمه کار حرفهای روزنامهنگاری است و اگر این اصول در انتشار یک خبر رعایت نشود رسانه اعتبار و جایگاه خود را در میان مردم از دست خواهد داد.
No comments:
Post a Comment