مــه گـــسءِ زيبداريــــں کوچـّــگ «زابلی» نــه بــوت ءُ درآمدانـــــی «مهرستان» هـــم نه بيــــت

ايرانـی بے تمدنيــں واکـداراں دومـی رنـدا په مــه گـــس ءِ نام ءِ بدل کنـگ ءَ هکـم دات! مــه گـــس ءِ مردم ءُ مــه گـــس ءِ کوچـِـگ اسپ چارينوکيـں رضا ميرپنچ ءِ

بـے دليل ءُ پارس اڈکتگيـں « زابلـی» نام ءَ هچبر نه من اِت.  ناشريـں فاشيستاں وَت رند چه ۸۳  سال منّ اِت که « زابلی» ءِ نام ناکام بـوت ءُ چه کينگ ءَ « مهرستان» ءَ  « زابلی» ءِ جاگه ءَ اير کنگاينت تنکه مــه گـــس ءِ دپتـری و دورزمانگـی نام ءَ گار بکـن انت. اے بـے تمدنيـں زورانسرانی مکـاری ءَ کسـاس ءُ اندازه نيست. هکومتی جارچينـاں ۱۳ دسمبر ءَ چه تهــران ءَ جارجــت که ايران ءِ وزارت داخلـه گـوں « کميسيون سياسی و دفاعی !» ءِ تپاکی ءُ همشـوری ءَ « شهرستان زابلی» ءِ نام ءَ «مهرستان» ايرکـرت. 

دلجــم ءُ ايکيـــم اوں  که فاشيستانـی « مهرستان»  هم « زابلـی» ءِ پيمـا ناکام بيت ءُ « مـه گـــس» ءِ بلوچـــی ءُ دورزمانگــی نام مانيــت. ايرانی فاشيست ءُ آهانی هَندی ءُ دمـَگی مردم وتی «زابلی» ءُ «مهرستان» ءَ چست ءُ اير بکننت بلئـے مـا نبشته کنيـــن ءُ گوشيــــں: مــه گـــس.

  
مــه گـــس ءِ کــوچـّـِگ 
 کوه بيـرک يا کـُه بيـرک بلوچستان ءِ برزيـں کوهـےءِ نام اِنـت که چه ايرندگان ءُ واش ءَ  بگر تانکـه مــه گـــس ءِ بهرآباد ءَ سربلنـد ّانـت
کـُه بيرک  مــه گـــس ءِ کوچگ ، ايرندگان ءُ پسکـوه ءِ بلوچانی هزاراں ساليگيـں ءِ همراه ءُ پناهجاه بوتگ ءُ هست انـت. مــه گـــس بلوچستان ءِ آبادين ءُ دورزمانگـی کوچـِگـے ءِ نام انت. مــه گـــس ءِ کوچگ چه لـدِ هوکـّان بگر تانکه کـُه پـارگ زيبداريـں « ميتگانـی زمزيــر» انت. ايشانی کوهنيـں دؤر ءُ زمانگ گوں کوه بيـرک ءُ ماشکيد ءِ کـؤر هم گرنـچ انت. ماشکيد ءِ بـُنزه ءُ برزتريں آپريچ کوه بيرک ءِ زربـاری شيپ ءُ درگـان اَنت. مــه گـــس ءِ کوچگ ءَ گيش چه سئـے سـد ميتگ ءُ آبادی هست انت.  شمارے چه  سبز ءُ آباديـں ميتگاں که ماشکيــد ءِ کور ء کـش ءُ گورا ءُ کوه بيـرک ءِ پنـاه ءَ رِد  انت ايش انت: لــَد هـوکـان، رگنتـک، گـُـوَلمی، پونــزگ، هنجيـرُک، گورابـُک، گـرَسامـان ،هوشاپ، ميانــی، کهـن جان محـمد، گــَـڑوک، نوکجـو،سِنگلک، لشکـران، گــُورابک، سيه تپاک ، کريم آباد، کهن پکير، کتينکان،  پـُل آباد، کادرآباد، پيرآباد، کهن گـلاماں، کهن کهـور، کهن پکيـر، سری هينزآبـاد، جهلـی هينزآباد، گـَؤری، گـِدامـدر، چاهـُک، چگـرد، شيراباد، کـَشـُک، سرکهوران، نوک آباد، بهرآبـاد، شاشکـی،  کهن شهــر، کَـَـوران، سـُهــر، کهن مگـار، کهـن مـُلا ءُ کُـه پاره ءُ کلاتــُک. 

کـَـلا بے رَنـد ءُ کـَـلا مــه گـــس 

کوه بيـرک ءِ زرباری نيمـگ ءَ ماشکيـد ءِ کـؤر ءِ نزيک ءَ يک تچکيــں زمينـے هسـت که «کـلا بے رَند » گوشگ بيـت. کلابـے رند ءِ جهلی نيمـگ ءَ يک شاهگان ءُ بـَـزيــں شهرے (مچکدگـے ) گوں هزاراں مـچ، سداں باگ و باگيچه ءُ کشت کشاری کيلگ هست انـت. اے مگس ءِ کوچگ ءِ کوهن ترين ءُ مزنتريـں مچکدگ ءُ وهديگيـں مه گـس ءِ آبادی ءِ نشان انـت.  مــه گـــس ءِ شهــر ءِ باگان، کشـار ءُ مچکدگاں بهر بهر انت ءُ هر بهرے ءَ وتی نام هست انت چوش که : گـُـدَر، دوگـورکـُکان، باگِ ميـری، کـُـلّی، دگان، کـَشکــؤر ، پــَـڈاميـان ءُ کانيگـاں. مه گـس ءِ شهـر (مچکدگ ءُ کشاری زميناں) ءِ آپ چه دو باز کوهنيـں کهـن کئيت. اے کهنانی نام « لـَس» ءُ «مــه گـــس» اَنت که بـُن چاه ءُ بـُنزه اش جتا جتاينـت بلئـے جهـل ترا سبزيـں آپ اِش ماں يک مزنيــں جوے هور بيــت ءُ شهـرا ( مچکدگ ءُ کشاری زمينان) سربيـت. لَس ءِ بـُن کهـن چه مــه گـــسءِ بـُن کهـن مزنتر ءُ کوهن تر انت.  «کلابـے رنـد» ءِ رودراتکـی نيمگ ءَ که ديـم په شهر و مچکدگـان انت انگت ءَ گـُـدر يا گـُزر گوشگ بيت. « مــه گـــس» ءِ کهـن چه « کلا بـے رَند» ءِ کش ءَ گوزيت.  چه مــه گـــس ءِ کوچگ ءِ ۲۰۰ کهناں « لس ءُ مــه گـــس » ءِ کهـن کوهن ترين ءُ آباد تريـن کهــن انـت.

وهديگيـں زمانگاں رونشتی بلوچستان ءِ چارمزنيـں کهــن که آپ اِش چه آدگـه کهناں باز گيشتـر بوتگ ايش اَنت: مــه گـــس  ءِ لـَس، کسرکنـد ءِ نـَــژنـَــژ، جالک ءِ کـوگـِن ءُ واش ءِ دشتــُک. 

مــه گـــسءَ کوهنيــن ءُ لمبتگيــں کلاتـے هسـت انت که وتی دراجيـن ءُ وهديگيـں دپتــرءِ نشــان انت.  تـاں عيسايی بيستمـی کـرن ءِ اولی سالاں همـے کــلات ءِ نزيک ءُ کـش گــور مـه گــس ءِ بازيـں مردمانی لوگ ءُ جـاه بوتگ. اے جاگـه وهــدی زمانگاں مـه گــس ءِ بازار گوشـگ بوتـگ. بلئـے گوستگيـں سـد سـالاں کـَـلات ويـران ءُ هـراب بوتـگ ء بـازارءِ گِـلی لوگــُکاں لمبتـگ انت. مـه گـــس ءِ مزنيـں شهــر( مچکدگ ءُ کشاری زمينـاں) کـَلا بے رنـد ءُ کــلا مــه گــسءِ نيام ءَ انت.

جهل مگسی ءُ گنداوه ماں رودراتکی بلوچستـــان ءَ

جهل مگسی ءُ گنداوه ماں رودراتکی بلوچستـــان ءَ مگسی ٹک ءِ هنکين ءُ ملک انت. اے ٹک  رنـدانی هاکمی  دؤرءَ چه مـه گس ءِ کوچگ ءَ لــڈ ءُ بار کتگ ءُ ديم په رودراتک ءَ شتگ انت ءُ اوداں جاهمنند بوتگنـت. 
پيرينانی گشتن انت که اے ٹک چه هما شهرا شتگ  که هنوّں « کلابـے رند» گوشگ بيت. پيشی زمانگاں اے جاگه ءَ آباديـں کلاتـے بوتـگ. البت اے باروا گيشتر پٹ لوٹ کنگ لوٹيت.

هـزاراں نپر چه مه گس ءِ مردم رند چه هونواريـں رضا ميرپنچ ءِ هلگـرءُ سجل ديگءِ سال ءَ هم چه مه گس دراتکگ  ءُ ديم په رودراتکی بلوچستان ءُ سنـد شتگ انـت. بازينـے چريشان کراچـی ءَ جاهمنند بوتنت ءُ انگت ءَ هموداں زند گوازينگاينت.

مــه گـــس ءِ کوچگ ءِ نام ءِ بدل کنگ ءِ پندل

رند چه رضـا ميرپنچ ءِ همکاری ءُ همشوری گوں انگريزاں په ايران نامیں ملکـے ءِ اڈ کنگا پارس ءِ رستری لشکـر سال ۱۳۰۷ هجـری شمسی بلوچ گلزميـن ءِ سـرا هلگر کـرت. رونشتی بلوچستـان ءِ آوارجنگ ءَ پـد پـارس فاشيستـاں بلوچستان ءِ شهرانی نامـان ءِ بدل کنگ ءَ وتی بلـوچ دژمنيـں سياستانی بهـرے کـت.

هورگـوں پهـره، واش، شستون، دزک، جالک، ڈمـن، ايرديگان، بنپور، پنوچ، گـِه، چامپ، بشکرد، جاشـک، کنرک، دزآپ ءُ ايرآپ ءِ نامانی بدل کنگا رستريـں فاشيستاں په مــه گـــس ءِ کوچگ ءِ چنت هزار ساليگيـں نام ءِ  بدلينگ ءَ هـُکم ءَ هـم دات. فاشيستيـں پارس واکـدار وت سـرا پيسله کرت که مــه گـــسءِ کوچگ هورگـوں ناگ پهن، آشار ءُ ايرکشان « زابلـی» گوشـگ به بنــت۰ 
زابلی ءِ پارس اڈکتگيــں‎ 
لبـزپه تاريخی مــه گـــسءَ بـراه ندات ءُ مردماں چه مــه گـــسءِ کوچگءِ نام بدل کنگا باز نارزاتنت. گيش چه هشتاد سال ايرانی واکداراں کاکدانـی سـرا « زابلی» نبشته کرت ءُ مردماں گوشت: مــه گـــس . گـڈسرا فاشيستيں واکدار ديست که مــه گـــسءِ شهر ءُ کوچگ ءِ نام  کاگدانی سرا بدل کنگ بوتگ بلئـے مردماں مــه گـــسءَ کارمرز کننت. 

سينزده دسمبر ۲۰۱۱ ءَ  بلوچ دژمنيـں ايرانی واکداراں بزاں رضا ميرپنچ ءُ امان الله جهانبانی ءِ پدريچاں چه تهران جار پرّينـت که شهرستان «زابلی» بزاں مــه گـــس ءِ نوکيـں نام « مهرستان» اير کنگ بوت!  دشتياری ءِ «گــَؤو» بهاران بوت ءُ بم پشـت ءِ ميتگے ءِ نام « آباده» بوت. بلئے همـا داب ءَ که « زابلی» ءِ درآمديں لبـز مــه گـــس ءِ جاه گپت کت نه کرت، وتسريـں فاشيستان ءُ زابلی يانی « مهرستان» هم تهنـا کاگدانی سرا مانيـت ءُ مــه گـــس ءِ تاريخی لبز ءِ ديما اوشتات نکنـت.

مــه گـــس بلوچستــان ءِ همـا کوچگ انـت کـه تاں راجدپتـر گواهی دنـت اوداں بلوچـاں جاهمنـنـد بوتگنـت. ماشکيـــد ءِ کـؤر که چـه کــوه بيرک ءِ زرباری شيپ ءُ آبريچان بنگيج بيـت چه مــه گـــس ءِ کوچگ ءَ گوزيت ءُ ديم په زربـار ( جنوب) رؤت ، رند چه جالـک ءُ ماشکيـد ( مان رودراتکی بلوچستــان) ءِ ريگـزاراں ڈکيـت 

ماشکيــد ءِ کـؤر، که بيــرک ءُ مـَه گــس ءِ کوچگ چـه پيشی دؤر ءُ زمانگان هم گرنچ انت ءُ هچ واکـے چشيـں دپتــری ءُ دورزمانگـی ناماں بدل کـت نه کنـت.
اگـاں ايرانی واکـداراں اصفهـان ءِ نام ءَ مگاديشو اير کننت شـر يا که يـزد ءَ ريگـزاران گوشنت شر. اے آهانی وتی جنجـال انت بلئـے په بلــوچ ءَ جاشــک، کنــرک، مه گــس، پهــره، ڈمـّــن، گـِه، دزک، جالــک، ايــرآپ، چامــپ، چهبـــار، دَشتـُک، بنــت، لاشــار، گنــداوه، دشتيــاری، گـَؤو، واش، بنپــور، شستــون، ايرکشـــان، سربـاز، راسـک، ايرندگــان، دپتـــان، نيلــگ، کوه بيــرک ءُ دهــوار راجدپتــــری ءُ بـے دروريــــں نام اَنــــت.

مــه گـــس ءِ نــام
مــه گـــسءِ نام ءِ باروا دو دورزمانگی ءُ دپتری گپ ءُ هيال  ( تاريخی روايت) هسـت انت. يکـے ايش که مــه ءُ گـــس دو لبز انـت که هوری ءَ مزنيـں گس، مزنيـں جاه يا مزن شهر مانا دنـت. دگه ايش که مــه گـــس پيش ءَ «مئـے گس» بوتگ که مئـے دوارجاه ءُ مئے لوگ مانا دنت. هر دو هال ءَ مــه گـــس دورزمانگی بلوچی لبزـے انت که ناشريں درآمــداں آيــی ءَ هچبـر بدل کت نه کننـت. همـا وڑ ءَ که  درآمدانـی ناکاميـں « زابلی» ءِ لبـز هچبـر منـّگ نه بـوت فاشيستيں واکدارانی « مهرستان» هم منـّگ نه بيـت. داورپناه، شهستان، ايرانشهر، چانف، جالق، دامن، آباده، چهاربهار ءُ دگه گئيربلوچی نام په بلوچ ءُ بلـوچ گلزميـــن ءَ درآمدانـــت ءُ بلوچی هاله ئيـں لبـز ءُ نامانــی جاه ءَ گپت کت نکننـت.

گـُڈســــرا چه هما زانتکاريــں بلـوچ ءُ کماشيـں مـردم که منـی جست ءُ پُـرس اِش گـوں اوپـار ءُ ديم روشنـــی پســّو داتگنـت باز منـــت وارون ءُ اميت انـت کـه اے سياهـگ ( نبشتانـک ) مــه گـــس ءِ کوچـــگءَ گيشتـر پجاه بيارينيـت.

پروشت ءُ پروش باتنــت ايران ءُ پاکستان
آزات ءُ آبـــاد بات گنجيـــــں بلـوچسـتــان
 

محمــد کـريــم بلــوچ

هبـده دسمبـر ۲۰۱۱

 

http://baluchistan47.blogspot.com/2011/12/blog-post_17.html