سهم ایرانی‌ها در انتشار مقاله‌های علمی تقلبی

سهم ایرانی‌ها در انتشار مقاله‌های علمی تقلبی
ابراهیم خندان

( بیش از ۱۵ درصد پژوهشگران ایرانی که مقالات خود را در یک پایگاه مقالات علمی منتشر کرده‌اند تقلب کرده‌اند، به نظر شما دلیل این آمار بالا در تقلب علمی چیست؟ این تقلب علمی گسترده چه پیامدهایی می‌تواند در جامعه و همین‌طور جامعه‌ی علمی برجا بگذارد؟ )

بر اساس گزارشی که در وبسایت نشریه ساینس منتشر شده است، بیش از پانزده درصد پژوهشگران ایرانی که مقالات خود را در یک پایگاه مقالات علمی منتشر کرده‌اند، در تنظیم و نوشتن این مقاله‌ها تقلب کرده‌اند. این گزارش حاصل یک تحقیق دانشگاهی بر روی مقالات منتشر شده در پایگاه علمی arXiv است.
مقاله منتشر شده در مجله ساینس کشورها را از نظر درصد مولفان متقلب طبقه بندی نکرده است و فقط با مشخص کردن ۵۷ کشور که بیش از ۱۰۰ مولف در این پایگاه داشته‌اند، بر روی یک نقشه، وضعیت آنها را نسبت به دیگر کشورها مشخص کرده است. با نگاهی به این نقشه می‌توان دید که با اینکه ایران بدترین کشور در این زمینه نیست ولی با این حال موقعیتی نگران کننده دارد. از ۱۰۵۴ مولف ایرانی که در پایگاه arXiv مقاله منتشر کرده‌اند، ۱۶۴ نفر بعنوان متقلب نشانه‌گذاری شده‌اند. به بیان دیگر از هر شش نفر یک نفر تن به تقلب داده‌است.

برای مقایسه می‌توان به آمار کشور آلمان توجه کرد که همین نسبت، یک نفر به‌ازای سی و یک مولف است. در منطقه، ایران و پاکستان در این زمینه جایگاهی مشابه دارند و ترکیه و عربستان سعودی تا حدودی عملکردی بهتر از این دو کشور داشته‌اند.

ولی چیزی که کارشناسان حوزه آموزش عالی و پژوهش در ایران را نگران و آنها را نسبت به این گزارش حساس کرده، این نکته است که برای اولین بار است که گزارشی مستند با ارائه آمار و ارقام در سطح بین المللی در باره معضل تقلب در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی ایران منتشر می‌شود. گزارشی که بخش کوچکی از مقالات منتشر شده پژوهشگران ایرانی در پایگاه‌های علمی را در برمی‌گیرد و می‌تواند، در نگاهی بدبینانه، بخشی از یک واقعیت بسیار بزرگتر باشد.

به نظر می‌رسد نظر این کارشناسان چندان بیجا نباشد چون آنها برای نگرانی خود به شواهدی اشاره می‌کنند که به خودی خود و به تنهایی نیز جای تامل بسیار دارند. مهمترین نکته‌ای که همه نسبت به آن هشدار می‌دهند، وجود مشوق‌های غیر آشکار فراوان و نبود قوانین بازدارنده جدی در جامعه برای تقلب است. برای مثال در جایی که آشکار شدن تقلب علمی مسئولان کشور تبعاتی را به دنبال ندارد و جدی گرفته نمی‌شود یا بطور علنی نوشتن پایان نامه و مقاله علمی برای دیگران در سطح جامعه تبلیغ می‌شود، نباید انتظار داشت که فقط پانزده درصد مولفان ایرانی دست به تقلب زده باشند.

رشد روز افزون پدیده تقلب در مجامع علمی کشور از نظر آنها علاوه بر این نکات، به علت گسترش انفجارگونه آموزش عالی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا و نگاه مسئولان به آموزش عالی بعنوان یک بازار پرسود، نیاز برخی از مسئولان و مدیران حکومتی و دولتی به مدارک دانشگاهی در مقاطع بالا برای توجیه حضور خود در مشاغل و پست‌هایی که نیازمند دانش تحصیلی بالاست، و ضعف هیات‌های علمی برخی از دانشگاه‌ها؛ نیز هست.
منبع: BBC Persian

ادامه مقاله در لینک زیر:
http://bit.ly/1DOWlLM